Κυριακή 26 Οκτωβρίου 2008

Η ιστορία του γάτου που έμαθε σ' ένα γλάρο να πετάει




Η Θεατρική ομάδα του Γυμνασίου Δεμενίκων παρουσιάζει στις 23 Νοεμβρίου 2008 στις 20.30 στο θέατρο του Παμμικρασιατικού Συνδέσμου Πάτρας, Φωκαίας 26 το έργο «Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΓΑΤΟΥ ΠΟΥ ΕΜΑΘΕ Σ’ ΕΝΑ ΓΛΑΡΟ ΝΑ ΠΕΤΑΕΙ», διασκευή από το ομώνυμο μυθιστόρημα του Χιλιανού συγγραφέα Luis Sepulveda, εκδόσεις OPERA. Η παράσταση , προϊόν εργασίας τουλάχιστον εννέα μηνών, εντάσσεται στο πλαίσιο του εορτασμού της Παγκόσμιας Ημέρας του Θεάτρου στην Εκπαίδευση (27-11-2008) που για πρώτη φορά καθιερώθηκε φέτος. Εκπαιδευτικοί και μαθητές ευχόμαστε ,αλλά και επιδιώκουμε ο χώρος της εκπαίδευσης να συνδεθεί όλο και πιο στενά με το Θέατρο και τις Παραστατικές τέχνες, όλο και πιο στενά με τη βιωματική μάθηση. Αφιερώνουμε την παράστασή μας σε όλους όσους αγωνίζονται γι’ αυτό το όραμα.
Ο Σεπούλβεδα και ο ......γάτος
Ο Λουίς Σεπούλβεδα γεννήθηκε το 1949 στο Οβάλε της Χιλής, μεγάλωσε στο Σαντιάγο και συμμετείχε σε κινητοποιήσεις κατά του στρατιωτικού καθεστώτος της χώρας του. Η φυλακή δεν τον... συνέτισε αφού τα επόμενα χρόνια συμμετείχε στο αντάρτικο της Βολιβίας και της Νικαράγουας. Στο Περού, στο Εκουαδόρ και στην Κολομβία ακολούθησε τις καλλιτεχνικές ροπές του και σχημάτισε θεατρικές ομάδες. Η πιο σημαντική, ίσως, εμπειρία ήταν αυτή που αποκόμισε από την παραμονή του στον Αμαζόνιο, μαζί με τους Ινδιάνους Σουάρ και που τον έκανε να στραφεί προς το οικολογικό κίνημα. Μετατοπίζει το βάρος του αγώνα αλλά το πρότυπο του είναι πάντοτε το ίδιο: όπως και εκατομμύρια άλλοι Λατινοαμερικάνοι θέλει να μοιάσει στον Τσε Γκεβάρα...
Πριν από δέκα και πλέον χρόνια ο Λουίς Σεπούλβεδα έζησε σε ένα ψαροχώρι στην Ιεράπετρα. Το πρώτο πράγμα που έκανε μόλις έφτασε στην Κρήτη ήταν να επισκεφθεί τον τάφο του Καζαντζάκη όπου έκλαψε από τη συγκίνηση. Έτσι δεν είναι τυχαίο που ο ήρωας του τελευταίου παραμυθιού του λέγεται Ζορμπάς. Τίτλος του βιβλίου είναι «Η ιστορία του γάτου που έμαθε σ' ένα γλάρο να πετάει» και ο Ζορμπάς δεν είναι άλλος από τον γάτο «που ήταν μαύρος και πελώριος και χοντρός». Δεν είναι τυχαίο επίσης ότι ο καλός αυτός γάτος, που αναλαμβάνει τη φροντίδα ενός νεογέννητου γλάρου, είναι ένας γάτος από το Αμβούργο. Και τον ίδιο τον Σεπούλβεδα τον είχαν φροντίσει φίλοι του από το Τμήμα της Διεθνούς Αμνηστίας του Αμβούργου το '77, όταν ήταν έγκλειστος στις φυλακές Τεμούκο της Χιλής, καταδικασμένος σε 28 χρόνια φυλάκισης με την κατηγορία της προδοσίας. Η παραμονή «σε αυτή τη χώρα των πάντων και του κανενός» - όπως αναφέρει στο βιβλίο του «Patagonia Express» - τελικά διήρκεσε 942 ημέρες. Η Διεθνής Αμνηστία κατάφερε να τον αποφυλακίσει αλλά η εξορία ήταν αναπόφευκτη. Ο «παραμυθάς», όπως χαρακτηρίζει τον εαυτό του ο Λουίς Σεπούλβεδα, ξαναπήγε στην πατρίδα του το '89, όταν έπεσε η δικτατορία του Πινοσέτ. Ο Λουίς Σεπούλβεδα δεν έχει πατρίδα. Του ταιριάζει το σύνθημα που γράφεται με σπρέι στους τοίχους «Πατρίδα μας η Γη».
Το παραμύθι με τον γάτο και το γλάρο αποπνέει μια καλοσύνη. Ο γάτος δίνει την υπόσχεση ότι θα φροντίσει το αβγό του γλάρου αν εκείνος πεθάνει από το πετρέλαιο που έχει στα φτερά του. Έτσι το παραμύθι εκτυλίσσεται σε μια ιστορία υιοθεσίας, με το «γλαρόνι» να αποκαλεί «μαμά» το μαύρο γάτο.
Η αποδοχή του διαφορετικού, η τήρηση των υποσχέσεων και η αφοσίωση σε αγαπημένα πρόσωπα είναι οι θεματικοί άξονες της πλοκής αυτού του τόσο αγαπημένου από παιδιά και ενήλικες έργου του Σεπούλβεδα στο οποίο βασίστηκε και η δουλειά της θεατρικής μας ομάδας. Θελήσαμε να δώσουμε σάρκα και οστά στους υπέροχους χαρακτήρες του και να συνομιλήσουμε με τους θεατές για μεγάλα σύγχρονα ζητήματα με οδηγό τον κάποτε κωμικό , πάντοτε αιχμηρό και πάνω απ’ όλα ποιητικό και βαθιά ανθρωπιστικό τρόπο του Σεπούλβεδα.
Η Θεατρική ομάδα του Γυμνασίου Δεμενίκων

Δευτέρα 13 Οκτωβρίου 2008

ΤΗΝ ΠΑΙΡΝΕΙ Ο ΑΝΕΜΟΣ, BOB DYLAN


Πόσους δρόμους πρέπει να διαβεί ένας άνθρωπος
για να τον πούνε άντρα
πόσες θάλασσες πρέπει να περάσει εν' άσπρο περιστέρι
πριν ξαποστάσει πάνω στην άμμο
πόσες φορές πρέπει να πέσουν κανονιές
ώσπου ν' απαγορευτούνε για πάντα

την απάντηση φίλε μου την παίρνει ο άνεμος
την απάντηση την παίρνει ο άνεμος

πόσα χρόνια μπορεί να υπάρχει ένα βουνό
προτού το παρασύρει η θάλασσα
πόσα χρόνια μπορούν να υπάρχουν μερικοί άνθρωποι
μέχρι να τους επιτρέψουν να ζήσουν ελεύθεροι
πόσες φορές μπορεί να γυρίσει κανείς το κεφάλι του
κάνοντας πως τάχα δεν βλέπει

την απάντηση φίλε μου την παίρνει ο άνεμος
την απάντηση την παίρνει ο άνεμος

πόσες φορές πρέπει να σηκώσει κάποιος τα μάτια ψηλά
ώσπου να δει τον ουρανό
πόσα αυτιά πρέπει να έχει κανείς
για ν' ακούσει αυτούς που κλαίνε
πόσοι θάνατοι χρειάζονταιγια να καταλάβει
πως έχουν πεθάνει πάρα πολλοί

την απάντηση φίλε μου την παίρνει ο άνεμος
την απάντηση την παίρνει ο άνεμος.


Blowin’ in the wind

How many roads must a man walk down,
Before they call him a man?
Yes, ‘n how many seas must a white dove fly
Before she sleeps in the sand?
Yes, ‘n how many times must the cannon balls hear
Before they’ re forever banned?
The answer, my friend, is blowin' in the wind,
The answer is blowin ‘in the wind.
How many times must a man look up
Before he can see the sky?
Yes, ‘n how many ears must one man have
Before he can hear people cry?
Yes, ’n how many deaths will it take till he knows
That too many people have died.
The answer, my friend, is blowin’ in the wind,
The answer is blowin ‘in the wind.
How many years can a mountain exist
Before it’ s washed to the sea?
Yes, ‘n how many years can some people exist
Before they’ re allowed to be free?
Yes, ‘n how many times can a man turn his head,
Pretending he just doesn’ t see?
The answer, my friend, is blowin’ in the wind,
The answer is blowin ‘in the wind.

Παρασκευή 10 Οκτωβρίου 2008

Για τον "κακό" μαθητή



Σε μια εποχή που κυριαρχούν «οι πρώτοι», οι μανιώδεις κυνηγοί της επιτυχίας, οι ανταγωνιστικοί και οι επίδοξες διασημότητες, ο βραβευμένος Γάλλος συγγραφέας Ντανιέλ Πενάκ γράφει για τους μαθητές του τελευταίου θρανίου, για τις μπαλαρίνες στην τελευταία σειρά του κορ-ντεμπαλέ, γι΄ αυτούς που μένουν διαρκώς τελευταίοι. Άλλωστε και ο Πενάκ στο σχολείο ήταν για καιρό μια «χαμένη υπόθεση». Ο ίδιος έχει πει πως, για να μάθει στο Δημοτικό το γράμμα «α», χρειάστηκε μια ολόκληρη χρονιά. Ο πατέρας του πάντως δεν είχε ανησυχήσει αφού, όπως είχε πει τότε, μέσα σε 26 χρόνια ο γιος του θα ήξερε τέλεια την αλφαβήτα...
Γεννημένος το 1944 στην Καζαμπλάνκα του Μαρόκου, γιος στρατιωτικού καριέρας, ο Πενάκ (το πραγματικό όνομά του είναι Ντανιέλ Πενακιόνι) πέρασε την παιδική του ηλικία και την εφηβεία στην Αφρική, την Ευρώπη και την Ασία. Έγινε δάσκαλος και συγγραφέας- παιδικών βιβλίων, μυθιστορημάτων και δοκιμίων- και από την πρώτη στιγμή μελέτησε και επέκρινε τους θεσμούς που αρνούνται την ατομικότητα. «Δεν εξαναγκάζεις την περιέργεια, την αφυπνίζεις», υπογραμμίζει στην παιδαγωγική πραγματεία του «Σαν ένα μυθιστόρημα» (στα ελληνικά από τις Εκδόσεις Καστανιώτης, άλλα βιβλία του κυκλοφορούν από τις Εκδόσεις Πατάκης, Ψυχογιός, Σύγχρονοι Ορίζοντες, Οδυσσέας).
Τις προάλλες στην Ιταλία, προσκεκλημένος ομιλητής στο Φεστιβάλ Λογοτεχνίας της Μάντοβας, ο Πενάκ μίλησε για κάτι που αφορά τη μεγάλη πλειονότητα των παιδιών: τον πόνο που προκαλεί το να μην καταλαβαίνεις. Δημιουργεί αισθήματα αποξένωσης και οδύνης, ματαίωσης και φόβου, οργής και παράλυσης. Αισθήματα που συνυπάρχουν στον κακό μαθητή. Οι δάσκαλοι του δίνουν το στίγμα του τεμπέλη, του βλάκα, του απρόθυμου και οι γονείς βλέπουν σ΄ αυτόν την αποτυχία των προσπαθειών τους. Κι όμως, αυτός ο «κακός» μαθητής είναι η απόδειξη ενός πλούτου και μιας ανθρωπολογικής περιπλοκότητας που ο Πενάκ έχει βάλει σκοπό του να γνωρίσει. Εξαιτίας της παγίδας των βαθμών και της διαγωγής, το σχολείο, με λίγες εξαιρέσεις, κάνει δυστυχείς τους μαθητές του. «Θα ήταν καλύτερα να προκαλεί την περιέργεια, χωρίς να μεταδίδει βεβαιότητες», είπε ο συγγραφέας στην ομιλία του. «Άκουσα πως για τα κακά που αποδίδουμε στο σχολείο, για την κακή απόδοση των μαθητών, για την κακή διαγωγή τους, ευθύνεται το ΄68. Είναι μια παιδιάστικη χοντράδα που λένε κάποιοι γεροξεμωραμένοι. Αλλά είναι κυρίως ένας τρόπος για να αποσείσουν τις δικές τους ευθύνες. Σήμερα στη διδασκαλική έδρα δεν βρίσκεται ο Μάης του ΄68, αλλά δάσκαλοι που πρέπει να ξέρουν τι είναι το σχολείο και ποια προβλήματα θέτει».
Τον Πενάκ, τον δυσκολεύει η λέξη αγάπη, είναι μια λέξη βαριά, πιστεύει όμως ότι αφορά κατ΄ εξοχήν τους εκπαιδευτικούς. Πρέπει να αγαπάς την ύλη που διδάσκεις· να αγαπάς τον τρόπο που τη μεταδίδεις και να αγαπάς, με ανθρωπολογική περιέργεια, αυτή τη φυλή των μαθητών που βρίσκεται κάθε πρωί μπροστά σου.

Σάββατο 4 Οκτωβρίου 2008

Ο πλούτος της διαφοράς


Υπάρχει ένας ρατσισμός ωμός, ανοιχτός, που διακρίνεται αμέσωs. Υπάρχει κι ένας άλλος, που δεν φαίνεται ,αλλά είναι ίσως περισσότερο επικίνδυνοs. Τον συναντάμε σε αυτό το ερώτημα που ακούμε τόσο συχνά στο λεωφορείο, στο δρόμο, στα μαγαζιά, μπροστά στο μετανάστη που περνάει: «Τι θέλουν; Τι ήρθαν να κάνουν εδώ;»

Eγώ λέω ότι σε αυτό το ερώτημα υπάρχει μια αντιστροφή των ιστορικών γεγονότων. Δεν είναι αυτοί οι εισβολείς. Εμείς είμαστε που έχουμε εισβάλει στη χώρα τους. Από τον καιρό του Κολόμβου. Αποβιβαστήκαμε και τις καταλάβαμε. Φτιάξαμε τις φυτείες μας. Και οδηγήσαμε εκεί, εμείς, τους νέγρους σκλάβους αλυσοδεμένους. Και στη γη τους θεμελιώσαμε αυτοκρατορίες.
Και αφότου έπαψε η πολιτική κατοχή ολόκληρων ηπείρων, αρπάζαμε για χρόνια το πετρέλαιό τους, σχεδόν με μηδενικό κόστος. Κι εκτός από το ψάξιμο στο υπέδαφος τους, λεηλατήσαμε τα δάση τους. Και τους δανείσαμε τοκογλυφικό χρήμα , υποχρεώνοντάς τους να πληρώσουν ακριβά το δικό μας εκσυγχρονισμό . Όλα αυτά καίγοντας και ξεριζώνοντας συνήθειες, κουλτούρες, τοπία. Πουλήσαμε όπλα σε χώρες του Τρίτου Κόσμου για να υποδαυλίσουμε πολέμους και να τις διαιρέσουμε. Και ταυτόχρονα για να κερδίσουμε χρήματα με τους πολέμους.
Επομένως είμαστε εμείς που τους υποχρεώσαμε να έρθουν σπρωγμένοι από την ανάγκη. Δεν είναι γελοίο λοιπόν να αναρωτιόμαστε: γιατί έρχονται;

Και δίχως μια ανοιχτή απάντηση σε αυτό το νέο «γεγονός», που εμείς προκαλέσαμε, δεν θα έχουμε ειρήνη, σωματική και ψυχική. Γιατί η απελπισία αυτών που δεν διαθέτουν δικαιώματα και την ιδιότητα του πολίτη θα τους σπρώξει σε βίαιες ενέργειες ή θα τους παραδώσει στους εμπόρους ναρκωτικών που καραδοκούν στη γωνία. Και δε θα’ χουμε ούτε ψυχική γαλήνη, γιατί αυτοί οι «παράνομοι», αυτοί οι «περιθωριοποιημένοι» θα είναι ο καθρέφτης της δικής μας βίας, της δικής μας κατάχρησης .
Δεν θα απομακρύνουμε αληθινά τον κίνδυνο της ρατσιστικής μόλυνσης, αν δεν κατανοήσουμε, αν δεν αναγνωρίσουμε την αυτονομία και τον πιθανό πλούτο αυτής της διαφορετικότητας εκείνου που στο δρόμο μας φαίνεται «ξένος». Ναι, κάποιο πράγμα που εγώ δεν γνωρίζω και δεν έχω (και έτσι όπως είμαι δεν μπορώ να έχω) και που από τη στιγμή που παρεμβαίνει στη ζωή μου με αλλάζει και μπορεί να με εμπλουτίσει. Σίγουρα, το να σκεφτόμαστε έτσι σημαίνει πως συνειδητοποιούμε ότι υπερασπιζόμενοι το δικαίωμα αυτών των «ξένων», υπερασπιζόμαστε καλύτερα τα δικαιώματα των «ιθαγενών». Και διευρύνουμε τις δικές μας δυνατότητες για ανθρώπινη επικοινωνία…
Πέτρο Ινγκράο