Σάββατο 16 Ιουλίου 2011

Φοβηθείτε άφοβα! Αν όχι τώρα, πότε;


Αν προχωράς προς την κατεύθυνση όπου ο φόβος σου μεγαλώνει, βρίσκεσαι στον σωστό δρόμο.
Milorad Pavic, 1929-2009, Σέρβος συγγραφέας

Πριν από πολλά πολλά χρόνια που σήμερα πια μοιάζουν αιώνες πήρα το μεγαλύτερο μάθημα της ζωής μου. Τόσο μεγάλο που σύντομα το έθαψα στα πιο βαθειά συρτάρια της ύπαρξής μου, ανασύροντας από καιρό εις καιρόν κομμάτια και αποσπάσματα καθώς η επανάληψη και πολύ περισσότερο η εφαρμογή του στην πράξη, φοβόμουν, ο ταλαίπωρος, ότι θα με αποδεσμεύσει από μια πραγματικότητα που τόσο λαχταρούσα –και λαχταρώ ακόμη- να ζήσω.
Ο ένας και μοναδικός δάσκαλος της ζωής μου είναι ένα πλάσμα που κινείται με την ίδια άνεση μέσα στις σελίδες βιβλίων όπως, ανάμεσα στην πυκνή ύλη των ονείρων και στις απέραντες πεδιάδες της καθημερινότητας. Το έχω συναντήσει σε ράφια βιβλιοθηκών, στη «γαλαρία» υπεραστικών λεωφορείων, σε ταράτσες εγκαταλελείμένων σπιτιών, σε ξωκλήσια των Κυκλάδων και σε νυχτερινές διαδρομές μεταξύ Γιούτα και Καλιφόρνιας. Ποτέ δεν έμαθα αν με βρήκε ή τον βρήκα και ποτέ δεν ρώτησα. Ποτέ δεν απάντησα στο ερώτημα αν υπήρξε ποτέ ή όχι. Γι αυτό και δεν έχω λόγο να κοινοποιήσω το όνομά του. Μικρή σημασία έχει για εμένα, για εσάς και βέβαια για εκείνους που θα τον διακρίνουν πίσω από τις λέξεις να χαμογελάει κλείνοντάς τους το μάτι.
Τούτη την γκρίζα εποχή που η μία μέρα κρύβει την επόμενη σαν πέπλο θανάτου, πήρα την απόφαση να ανασύρω και να μοιραστώ αυτό το μάθημα, ένα μάθημα πολέμου, ένα μάθημα εξάσκησης μέσα στην τυφλότητα. Ενα τροχειοδεικτικό, έστω, μέσα στο πυκνό μας σκοτάδι. Αυτή είναι η κατάλληλη ώρα, τώρα που ο θάνατος μας αγγίζει στον αριστερό ώμο υπενθυμίζοντάς μας πως είναι η ώρα είτε της υποταγής σ’ αυτόν είτε της τελικής νίκης. Διότι τώρα είναι η ώρα που εμφανίζονται οι πραγματικοί εχθροί ενός ανθρώπου σε μία διάσταση που είναι ταυτόχρονα απολύτως πραγματική, δηλαδή υλική αλλά και ασύλληπτη στην έκτασή της.
Κι ο πρώτος εχθρός ενός ανθρώπου είναι ο Φόβος. Γεννιέται και συχνά πεθαίνει μαζί του. Είναι κρυμμένος πίσω από κάθε στροφή της ζωής. Και επιτίθεται ύπουλα ιδιαίτερα εκείνους που προσπαθούν να τον αποφύγουν, να το βάλουν στα πόδια, ακόμη κι αυτούς που υποτάσσονται σε αυτόν. Ιδιαίτερα με αυτούς είναι ανελέητος. Ο Φόβος απεχθάνεται τους φοβισμένους!
Ο Φόβος δεν υπήρχε πάντοτε. Η εμφάνισή του συμπίπτει με την εμφάνιση της Γνώσης. Στην ανύπαρκτη, πλέον, συνθήκη της απόλυτης άγνοιας, ο Φόβος δεν θα μπορούσε να επιζήσει. Η παραμικρή όμως γνώση και η υπόθεση ότι υπάρχει ακόμη κάτι που δεν ξέρουμε τον θεριεύει και κανείς –όμως, κανείς!- δεν μπορεί πραγματικά να τον αποφύγει.
Μπροστά στον Φόβο, τα ανθρώπινα όντα έχουν να επιλέξουν ανάμεσα σε τρεις διαφορετικές στάσεις ζωής, τρεις συμπεριφορές, τρία μονοπάτια: Το πρώτο είναι να μάθουν να τον αναπαράγουν πάνω στους άλλους, να γίνουν δηλαδή τροφοδότες του και πολλαπλασιαστές του. Το δεύτερο είναι να ζήσουν ολόκληρη τη σύντομη ζωή τους φοβισμένοι. Και στις δύο αυτές περιπτώσεις έχουν πλήρως ηττηθεί. Επιβίωνουν ως ζωντανοί-νεκροί, μη έχοντας καν ξεκινήσει το ταξίδι τους...
Το τρίτο μονοπάτι είναι εκείνο του Πολεμιστή της Γνώσης. Διαβαίνοντάς το, ο άνθρωπος μαθαίνει να αποδέχεται τον Φόβο όχι ως πράξη υποταγής αλλά ως πράξη δεσποτείας επάνω του. Μαθαίνει να τον αντικρύζει χωρίς να του στρέφει την πλάτη. Μαθαίνει να φοβάται όχι για να παγώσει μπροστά του αλλά για να τον χρησιμοποιήσει σαν εργαλείο ή σαν σύμμαχο. Γιατί αυτός είναι ο μαναδικός κανόνας αυτής της μάχης: να φοβάσαι χωρίς να σταματήσεις να προχωράς! Και τότε, εκεί στην άκρη της αβύσσου και του αφανισμού, ο Φόβος ...υποχωρεί. Οχι για μια στιγμή ή για μια περίοδο. Υποχωρεί μια για πάντα. Και μαζί του υποχωρούν μια για πάντα οι συνοδοί του: η αναποφασιστικότητα, η έλλειψη ενδιαφέροντος, σχεδίων, στόχων και ονείρων, η αυτοκαταστροφικότητα, η μοιρολατρεία, η θανατολαγνεία, οι ιδεοληψίες και οι προκαταλήψεις, η αγανάκτηση και η οργή, η ζήλεια, η ανασφάλεια κι εκείνο το αφόρητο αίσθημα της ντροπής εκείνου που αισθάνεται διαρκώς προσβεβλημένος από όποιους και ο,τι τον περιτριγυρίζει.
Τίποτα πλέον δεν σε εμποδίζει από το να αντιμετωπίσεις τον δεύτερο, ακόμη μεγαλύτερο Εχθρό σου.
Ομως γι’ αυτόν, ας μιλήσουμε στο επόμενο τεύχος!




Δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Parallaxis Ιουνίου!



Περνάμε στην επόμενη φάση


από Ιστορίες συνωμοσίας

Ένας προσεκτικός παρατηρητής, τριγυρνώντας στα μπλογκ θα δει πως η έναρξη για την επόμενη φάση – την πιο οδυνηρή – έχει ξεκινήσει. Η φάση μιας τιμωρίας που δυστυχώς θα ζήσουμε όλοι, φταίχτες και μη, μια τιμωρία που θα την συνειδητοποιήσουν επί τέλους με το χειρότερο τρόπο, και οι απόντες από όλα τα καλέσματα.

Πολλοί εδώ μέσα, μπλόγκερς, όχι απλά τους τελευταίους μήνες, αλλά τα τελευταία χρόνια, έχοντας αυτό το ελεύθερο «βήμα» προς το κόσμο προσπάθησαν να κάνουν ότι πέρναγε από το χέρι στα πλαίσια μιας ηλεκτρονικής ενημέρωσης, για να βάλουν ένα λιθαράκι στην αφύπνιση.

Άλλοι με στοιχεία και γνώσεις, άλλοι με το ταλέντο τους, τη χαρισματικότητά τους, άλλοι λέγοντας τα «χοντρά έξω από τα δόντια» και στο τέλος με κινήσεις ακόμα πιο προχωρημένες, πολλοί μαζί με μια κοινή ιδέα πως η αντίδραση δεν μπορούσε να γίνει μόνο με το πληκτρολόγιο, έβαλαν τα δυνατά τους να γίνει η σπίθα των αγανακτισμένων, ποτάμι ίσως και θάλασσα.

Και υπήρξε πολύς κόσμος που άκουσε τα καλέσματα και κατέβηκε στους δρόμους. Φωνάξαμε, μοιραστήκαμε τις αγωνίες μας, τα προβλήματά μας, όσοι κατεβήκαμε με τους συνανθρώπους μας. Βιώσαμε σκηνές πρωτόγνωρες για τα ελληνικά δεδομένα. Μοιραστήκαμε τους προβληματισμούς μας. Αναρωτηθήκαμε πολλές φορές τι μπορεί να γίνει. Μιλήσαμε όχι μέσα από χαρτιά και κομματικές υποδείξεις αλλά με λόγια δικά μας αυθόρμητα. Χωρίς τυφλοσούρτες και παπαγαλισμούς.

Κακά τα ψέματα όμως η μεγάλη μάζα δεν ακολούθησε. Η μάζα που επιβαλλόταν να είναι παρούσα σύσσωμη λόγω της τραγικότητας των στιγμών που ζούμε. Ο λαός που θα υποστεί απανωτά χτυπήματα χωρίς έλεος. Και η μάζα που δεν ακολούθησε περιείχε εκείνους που δεν έχουν ξεκολλήσει ακόμα από το καναπέ τους και ζουν τα προσωπικά τους παραμύθια, ανίδεοι για τη λαίλαπα που έρχεται, περιέχει όμως κι εκείνους που ενώ γνωρίζουν θεώρησαν πως το κίνημα της πλατείας απειλούσε τα δικά τους κάστρα...

Ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού είναι ακόμα φυλακισμένο σε διαφόρων είδους φυλακές. Δεν μπορεί να αισθανθεί ούτε να κατανοήσει τι παιχνίδι έχει παιχτεί και στην Ελλάδα και γενικότερα στην Ευρώπη και το κόσμο. Υπάρχει κόσμος που έχει σταματήσει το χρόνο σταθερό σε ένα σημείο κάτι χρόνια πριν και δεν έχει αντιληφθεί τις αλλαγές που έρχονται γοργά σε όλη την ανθρωπότητα. Ακόμα και πολιτικές δυνάμεις που σέρνονται σαν φαντάσματα άλλων καιρών αγνοώντας πως έχουν πεθάνει. Πολλοί άνθρωποι θα καταλάβουν τι ακριβώς έχει συμβεί όταν θα τραβηχτεί το χαλί κάτω από τα πόδια τους και θα πέσουν στο σκληρό δάπεδο χωρίς κανένα χέρι να τους προλάβει από το τσάκισμα.

Πολλοί άλλοι θα καταλάβουν, όταν, μέσα στη γενική δυστυχία σε ένα κράτος γκρεμισμένο και πτωχευμένο, τα κόμματά τους που ακόμα τώρα συνεχίζουν να βλέπουν σαν αλάθητους Πάπες, θα ξεσκεπαστούν αναγκαστικά γιατί δεν θα μπορούν να δώσουν πλέον καμιά πειστική εξήγηση είτε για την ανικανότητά τους είτε για τον ύποπτο και προδοτικό ρόλο τους, είτε γιατί απλά ο κόσμος έχει γυρίσει ανάποδα κι εκείνα ξέμειναν στη ανάποδη μεριά.

Πολλούς από τους παλιούς εδώ μέσα τους βλέπω ήδη να στέκονται απέναντι, παρατηρητές πλέον όσων θα συμβούν. Δεν ξέρω πόσοι θα έχουν την αντοχή να μείνουν στη πρώτη γραμμή, έστω κι αν βλέπουν την απαξίωση της πλειοψηφίας να κάνει κάτι σημαντικό για τη ζωή και τη ζωή των παιδιών της. Δεν ξέρω πόσοι θα αρνηθούν να δείξουν κατανόηση σε όσους τόσο αισχρά αδιαφόρησαν την ώρα που όλα ακόμα είχαμε καιρό να τα κάνουμε αλλιώς.

Κι εγώ δεν ξέρω αν κάποια στιγμή θα πω απλά άντε να χαθείτε ανθρωπάκια. Να πέσετε για να καταλάβετε την ανοησία σας και τη δειλία σας. Να πέσετε και να πονέσετε όλοι εσείς που η ανθρώπινη δυστυχία μπορεί να σας αγγίξει μόνο όταν χτυπάει τη δική σας πόρτα κι όταν μάλιστα τη χτυπάει ανεπανόρθωτα.

Πριν δεν υπάρχετε για το κόσμο και ο κόσμος είναι αόρατος για εσάς.

Ειλικρινά δεν έχω αποφασίσει αν αξίζει να γράψουμε έστω και μια ρίγα επί πλέον για όλα αυτά, ή απλά ήρθε καιρός να αναλάβουν τις ευθύνες τους όσοι δεν κούνησαν το δαχτυλάκι για να προστατέψουν το σπίτι τους που γκρεμιζόταν.

Ο καιρός των προειδοποιήσεων πέρασε. Τώρα ήρθε η ώρα να πληρώσουμε όλοι μαζί το λογαριασμό.