ΚΑΛΗ ΧΡΟΝΙΑ ΣΕ ΟΛΟΥΣ/ΕΣ (και μακριά από τους καναπέδες)

Αγαπημένη μου παράπλευρη απώλεια (...σαν να γράφτηκε σήμερα..δυστυχώς θεωρήθηκε "μεμονωμένο" περιστατικό τότε...)

Αγαπητέ Αλί,

είμαι ο στρατιωτικός που πάτησε το κουμπί και σου έστειλε το "έξυπνο όπλο" ενώ έπαιζες αμέριμνος με το αρκουδάκι σου. Μου έδωσαν εντολή να εξουδετερώσω τον εχθρό, μαζί του όμως έκανα κομματάκια τον πατέρα και τον αδελφό σου, την μητέρα και την αδελφή σου. Εσύ στάθηκες πιο τυχερός και επιβίωσες: με βαριά εγκαύματα σε όλο το σώμα, χωρίς το αριστερό πόδι και το δεξί σου μάτι. Το επίσημο ανακοινωθέν του στρατού μας έγραφε πως επρόκειτο για ατύχημα. Με την ωμή ειλικρίνεια που διακρίνει εμάς τους στρατιωτικούς ομολογώ ότι δεν είναι έτσι. Όταν μου έδωσαν εντολή να εξουδετερώσω τον εχθρό, ήξεραν ήδη ότι θα σε σκότωνα ή θα σε τραυμάτιζα. Πριν ακόμα χτυπηθείς δεν ήσουν πια άνθρωπος με σάρκα και οστά: ήσουν απλώς μια «παράπλευρη απώλεια».
Επειδή είσαι ακόμα παιδάκι κάποια πράγματα δεν τα πιάνεις. Όταν μεγαλώσεις, εάν καταφέρεις και επιβιώσεις, θα μάθεις πως, παλαιά, όταν πολεμούσαμε, εμείς οι στρατιωτικοί βγάζαμε τα σπαθιά ή τις ξιφολόγxες μας στο πεδίο της μάχης και δώς'του μέχρι τον τελευταίο μάχιμο στρατιώτη. Τόσο μαλάκες ήμασταν! Μέχρι που σκεφτήκαμε: «γιατί να σκοτωθούμε μεταξύ μας, αφού υπάρχουν τόσο άμαχοι διαθέσιμοι;». Από τον Α' Παγκόσμιο και μετά σημαδεύουμε κυρίως αμάχους, γέφυρες, μέχρι και έργα τέχνης. Γιατί έτσι δείχνεις στον εχθρό πόσο τρομερό στρατό έχεις και μετά όσοι άμαχοι επιβιώσουν εκλιπαρούν για ειρήνη και συνεπώς κερδίζεις τον πόλεμο. Αυτό βέβαια γινόταν από όλους τους στρατούς, κακούς και καλούς. Έτσι έγινε στη Δρέσδη στον Β' Παγκόσμιο όπου καθάρισαν 30.000 Γερμανούς αμάχους. Έτσι έγινε και στη Χιροσίμα και το Ναγκασάκι, όπου ο αμερικανικός στρατός καθάρισε χιλιάδες - δεν θυμάμαι ακριβώς πόσους - Ιάπωνες.
Μην ακούς κάποιους αφελείς που μιλούν για την ειρήνη ή την Συνθήκη της Γενεύης και άλλες τέτοιες μπούρδες. Έχουμε και εμείς στο Ισραήλ τέτοιους. Όταν μεγαλώσεις θα καταλάβεις ότι εμείς οι στρατιωτικοί κυβερνάμε τον κόσμο. Φαντάσου π.χ. τι θα γινόταν αν μια παρέα αμάχων σκότωνε κατά λάθος έναν στρατιώτη; Θα έλεγαν: «συγγνώμη κύριοι, ήταν μια παράπλευρη απώλεια»; Θα τους καθαρίζαμε πριν εξέλθει κιχ. Οι μακαρίτες οι γονείς σου ήξεραν τι κόλαση γίνεται στη λωρίδα της Γάζας ακόμα και αν τραυματιστεί ένας στρατιώτης δικός μας. Όλος ο χαμός τώρα γίνεται για τρεις στρατιώτες μας που απήγαγε η Χαμάς και η Χεζμπολάχ. Μιας και ήρθε η κουβέντα σε αυτούς, πρέπει να ξέρεις ότι τα αθώα θύματα της Χαμάς και της Χεζμπολάχ λέγονται «θύματα της τρομοκρατίας», ενώ τα δικά μας «παράπλευρες απώλειες». Γιατί αυτοί είναι τύραννοι, ενώ εμείς δημοκράτες.
Όπως όλα τα παιδάκια της ηλικίας σου φαντάζομαι πως έχεις αχόρταγη περιέργεια και κάνεις πολλές ερωτήσεις. Φαντάζομαι πως θέλεις να με ρωτήσεις γιατί τα λέμε «έξυπνα όπλα», αυτά που αφάνισαν την οικογένειά σου. Τα λέμε έτσι γιατί σκοτώνεις και παίζεις ταυτόχρονα. Είναι σαν να παίζεις playstation. Έπρεπε να τα πούμε «ψυχαγωγικά όπλα», αλλά εντάξει, εμείς οι στρατιωτικοί έχουμε πάντα την αίσθηση του μέτρου. Εάν επιβιώσεις τελικά, πρόσεχε μη πέσεις θύμα της προπαγάνδας του εχθρού, ότι τάχα εμείς αφανίσαμε την οικογένειά σου και αφήσαμε εσένα ανάπηρο με το «έτσι θέλω». Να ξέρεις ότι εμείς κάνουμε αμυντικό, όχι επιθετικό πόλεμο. Ό,τι έγινε ήταν και για το καλό σου και μια μέρα θα μας ευγνωμονείς γι' αυτό. Το κάναμε για να πολεμήσουμε την τρομοκρατία, για να θριαμβεύσει η δημοκρατία, για να ζήσουν οι λαοί μας ειρηνικά. Μπροστά σε αυτό το ύψιστο αγαθό ακόμα και η ζωή ενός ολόκληρου λαού πάει περίπατο. Σκέψου τώρα εκείνη ενός παιδιού.
Με αγάπη,
Ο ευεργέτης σου»ΤΑ ΝΕΑ, 25/07/2006

(ΟΤΑΝ Ο ΑΛΙ ΘΑ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΔΙΚΟ ΜΑΣ ΠΑΙΔΙ ΘΑ ΕΙΝΑΙ ΠΙΑ ΑΡΓΑ…)

Τι θα ήμασταν έτοιμοι να χαλαλίσουμε απ’ το παρόν που ζούμε κι απ’ το μέλλον που προσδοκούμε προκειμένου να είμαστε λιγότερο φονιάδες;

Προσπαθώ να σκεφτώ γιατί οι άνθρωποι πιάνουν τον παλιό δόλο των θεών. Δε βρίσκω απάντηση. Ίσως γιατί έχουμε μέσα μας το σπόρο ενός θανατερού εγωισμού που σκορπίζει το αίμα. Ίσως γιατί εκπαιδευτήκαμε σε φόρμες θανάτου, σιδηρόφρακτες θρησκείες, φαρμακερούς εθνικισμούς.
Μάθαμε να βάζουμε σημαίες στα βουνά , να φτιάχνουμε τείχη με πάνοπλους φρουρούς, να ντελαλούμε τη μία αλάθητη αλήθεια μας, να σφάζουμε ανθρώπους στο όνομά της , να ξεκοιλιάζουμε γυναίκες και παιδιά.
Στο μεταξύ οι κοσμοκράτορες της κάθε εποχής (κάποτε οι Ρωμαίοι, οι Βενετοί, οι Ισπανοί, οι Άγγλοι, σήμερα οι Αμερικανοί) πουλάνε όπλα, μαζεύουν χρυσάφι, παζαρεύουν ενεργειακούς δρόμους, συναλλάσσονται και εξαργυρώνουν.
Πάντοτε οι φονιάδες ήταν κάποιοι μακριά από εμάς: οι Αθηναίοι σφάζανε τους Μηλίους, οι καθολικοί κάνανε τις Σταυροφορίες και την Ιερή Εξέταση, οι Ναζί καίγανε τους Εβραίους και τους Τσιγγάνους, οι στρατοκράτες του Ισραήλ μακελεύουν τους Παλαιστινίους, οι κακοί επιστήμονες φτιάξανε την Ατομική Βόμβα, οι ασυνείδητοι επιστήμονες φτιάξανε το Τσερνομπίλ, οι μακρινοί Αμερικανοί βομβαρδίζουν, σκοτώνουν, σκλαβώνουν. Εμείς τι φταίμε; Εμείς βάζουμε συναγερμό στο σπίτι, βλέπουμε τηλεόραση, παραγγέλνουμε πίτσα, χειροκροτούμε.
Να μια πικρή διερώτηση: τι θα ήμασταν έτοιμοι να χαλαλίσουμε απ’ το παρόν που ζούμε κι απ’ το μέλλον που προσδοκούμε προκειμένου να είμαστε λιγότερο φονιάδες;
Θα χαλαλίζαμε το ένα από τα δύο αυτοκίνητά μας για να αγοραστεί ένα ζευγάρι παπούτσια για το ένα δισεκατομμύριο της γης που ζει με ένα ευρώ τη μέρα; Θα χαλαλίζαμε τρία χρόνια από το προσδόκιμο της επιβίωσής μας για να ζούσαν τρία χρόνια περισσότερα τα εκατομμύρια των παιδιών που πεθαίνουν από δυσεντερία;
Νομίζω πως ξέρουμε την απάντηση- κι ας μην την προφέρουμε.

(απόσπασμα από ένα πολύ επίκαιρο γραπτό του Θ. Τριαρίδη)

Ποιητική

-Προδίδετε πάλι τὴν Ποίηση, θὰ μοῦ πεῖς,

Τὴν ἱερότερη ἐκδήλωση τοῦ Ἀνθρώπου

Τὴ χρησιμοποιεῖτε πάλι ὡς μέσον, ὑποζύγιον

Τῶν σκοτεινῶν ἐπιδιώξεών σας

Ἐν πλήρει γνώσει τῆς ζημιᾶς ποὺ προκαλεῖτε

Μὲ τὸ παράδειγμά σας στοὺς νεωτέρους.

-Τὸ τί δὲν πρόδωσες ἐσὺ νὰ μοῦ πεῖς

Ἐσὺ κι οἱ ὅμοιοί σου, χρόνια καὶ χρόνια,

Ἕνα πρὸς ἕνα τὰ ὑπάρχοντά σας ξεπουλώντας

Στὶς διεθνεῖς ἀγορὲς καὶ τὰ λαϊκὰ παζάρια

Καὶ μείνατε χωρὶς μάτια γιὰ νὰ βλέπετε, χωρὶς ἀφτιὰ

Ν᾿ ἀκοῦτε, μὲ σφραγισμένα στόματα καὶ δὲ μιλᾶτε.

Γιὰ ποιὰ ἀνθρώπινα ἱερὰ μᾶς ἐγκαλεῖτε;

Ξέρω: κηρύγματα καὶ ρητορεῖες πάλι, θὰ πεῖς.

Ἔ ναὶ λοιπόν! Κηρύγματα καὶ ρητορεῖες.
Σὰν πρόκες πρέπει νὰ καρφώνονται οἱ λέξεις
Νὰ μὴν τὶς παίρνει ὁ ἄνεμος.

(Aφιερωμένο εξαιρετικά στους "πολιτισμένους"Π.Μάρκαρη ,Τ.Θεοδωρόπουλο και Α. Δοξιάδη από όλους εμάς τους "απολίτιστους")

ΔΟΛΟΦΟΝΙΚΗ ΕΠΙΘΕΣΗ και ΚΑΙΡΟΣ για ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ

Φίλες και φίλοι,

ο γιος της Κωνσταντίνας Κούνεβα, Εμμανουέλ, είναι μαθητής της Ε΄ Δημοτικού σε σχολείο των Πετραλώνων. Ο πατέρας του εργάζεται στη Βουλγαρία. Η μητέρα του (ιστορικός - που βγάζει τίμια το ψωμί της στη χώρα μας σαν καθαρίστρια) πληρώνει το θάρρος της γνώμης της και την αντίστασή της απέναντι στην βάρβαρη εκμετάλλευση και την ασυδοσία της εργοδοσίας. Ο εκπαιδευτικός κόσμος της Αθήνας είναι ανάστατος και συγκλονισμένος. Η γυναίκα έχασε το φως της και παλεύει για τη ζωή της.Πού κατρακυλάμε; Φίλοι και φίλες,αυτό δεν πρέπει να περάσει έτσι. Από παντού μας κυκλώνει η ανθρώπινη δυστυχία: δυστυχισμένοι και ταλαίπωροι μετανάστες, ναρκομανείς/ανθρώπινα σκουπίδια, ψυχικά πάσχοντες παρατημένοι στη μοίρα τους, άνεργοι, φτωχοί, άρρωστοι αντικείμενα κοροϊδίας στο ανύπαρκτο ΕΣΥ, σωφρονιστικό σύστημα ευφημισμός, παιδιά έξω από τα σχολεία, δίχως μέλλον, και γυναίκες θύματα της σεξουαλικής εμπορίας... Ο κατάλογος είναι πολύ μακρύς.Ζούμε σε μια κοινωνία εκμετάλλευσης και βαρβαρότητας και ο ανθρώπινος πόνος δεν έχει όρια. Εθιστήκαμε. ΑΛΛΑ ΑΥΤΟ ΔΕΝ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΠΕΡΑΣΕΙ ΕΤΣΙ.Η ευθύνη όλων μας είναι μεγάλη. Πρέπει να αντιδράσουμε. Με όλους τους τρόπους.Με τη συμμετοχή μας σε όλες τις εκδηλώσεις που θα προγραμματισθούν.Με το λόγο μας. Ενυπόγραφα. Δεν έχουμε το δικαίωμα να σιωπούμε.Με την έμπρακτη αλληλεγγύη μας στο συγκεκριμένο συνδικάτο.Με την απαίτηση για εφαρμογή (και έλεγχο της εφαρμογής) της εργατικής νομοθεσίας. Είναι ντροπή μέσα από την ασύδοτη λειτουργία θεσμών όπως οι εργολαβίες και υπεργολαβίες να γίνεται ενοικίαση/υπενοικίαση εργαζομένων με όρους σκλαβιάς και οι αρμόδιοι εμπλεκόμενοι φορείς και πρόσωπα να βολεύονται και να κοιτάζουν αλλού αντί να κάνουν το καθήκον τους.Με την έμπρακτη (και οικονομικά) αλληλεγγύη μας στην Κωνσταντίνα Κούνεβα και το γιο της.Δεν είναι Χριστούγεννα, είναι η κάθοδος στον Άδη γι' αυτό το αγόρι και τη μάνα του.Είναι μαθητής μας, ένα ώριμο παιδί. Θα κάθεται στο θρανίο απέναντί μας.Η μάνα του δεν έκανε παρά το σωστό.Τι πρέπει να κάνουμε εμείς για να μπορούμε να τον κοιτάμε στα μάτια;

Χάρης Παπαδόπουλος,σχολικός σύμβουλος δημ. εκπαίδευσης της 2ης περιφέρειας της Αθήνας

Η ΔΙΚΤΑΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΣΥΝΕΙΔΗΣΗΣ

Προσωρινή αναστολή δράσης ,λοιπόν, λόγω εορτών . Αλήθεια, τι γιορτάζουμε ,τι περιμένουμε κλεισμένοι και πάλι στις τρύπες; Να μας επισκεφτεί o Αϊ Βασίλης με τα μαγικά δώρα της ομαλότητας και της κοινωνικής γαλήνης; να βάλουμε σε στοιχειώδη τάξη το πρώην ακατοίκητο που αίφνης απόκτησε ιδιάζουσα αξία; Ή μήπως να ξεχυθούμε με μεγαλύτερη λύσσα στους δρόμους μετρώντας βλέμματα συμπαράστασης και αποδοκιμασίας;
Καπνοί ποικίλων χρωμάτων ,ενίοτε και αναθυμιάσεις ,αναδύονται από την οθόνη του PC και πλημμυρίζουν το δωμάτιο που φέτος επιτέλους απαλλάχτηκε από κάθε ηλίθια ψευδαίσθηση χριστουγεννιάτικης διακόσμησης. Διαδικτυακές οργισμένες κραυγές ,κλάψες, χαοτικές αναλύσεις, επιδερμικές και de profundis κρίσεις συνειδήσεως.
O,τι κι αν περιμένουμε, υψηλό ή ευτελές ,φιλόδοξο ή ταπεινό δεν θα μπορέσουμε να αποφύγουμε εκείνη τη ρωγμή στον απέναντι τοίχο που θα μας θυμίζει ότι από δω και μπρος τίποτα δεν θα είναι ίδιο. Γιατί αυτή η ρωγμή θα μεγαλώνει μέρα με τη μέρα ,τα ψευτομπαλώματα και τα κάθε είδους μερεμέτια θα την φτιασιδώνουν αλλά δεν θα την κλείνουν ,θα μεγαλώνει σε βάρος των κάθε είδους παραβάν και διακοσμήσεων, θα συντρίβει μπετόν και σιδερόβεργες μέχρι να φτάσει στο ταβάνι ,μέχρι να εισχωρήσει στα θεμέλια . Με τη συνδρομή μας ή ερήμην μας.
Ένας απολογισμός μικρών και μεγάλων ρωγμών η ζωή μας. Που μας ανοίγουν δρόμους μέσα από ετοιμόρροπα οικοδομήματα ,που μας καλούν να ψηλαφίσουμε τα σημεία τομής ,να παρατηρήσουμε τα σχήματα και τις διακλαδώσεις τους, να βρούμε τη δύναμη να ατενίσουμε το κενό. Οι ρωγμές αυτές είναι τα νεύρα της συνείδησής μας . Μιας συνείδησης που δεν μπορεί να αναδυθεί μέσα από θωρακισμένα ή προκάτ οικοδομήματα .Που μέσα σ’ αυτά μπορεί μονάχα να ουρλιάζει χωρίς ήχο ,να δίνει τυφλά χτυπήματα στον αέρα ....και στο τέλος να σωπαίνει..
«Κάποτε θα υπάρχει μια εξουσία μόνο στον κόσμο. Η δικτατορία της συνείδησης».

Όλα για την Κωνσταντίνα

Ο λογαριασμός ενίσχυσης της Κωνσταντίνας Κούνεβα, της συνδικαλίστριας που έπεσε θύμα δολοφονικής επίθεσης με βιτριόλι της εργοδοτικής τρομοκρατίας είναι :
5012 019021 277 Τράπεζα Πειραιώς

DECHEVA ELENA KUEVA KOSTADINKA NIKOLOVA
Eπειδή το γεγονός έχει θαφτεί από τα ΜΜΕ , ας βάλουμε τα δυνατά μας. Προσφέρουμε ό,τι μπορούμε όχι από αυτά που μας περισσεύουν, αλλά από αυτά που θα μας λείψουν. Δεν πειράζει. Είναι στοιχειώδης υποχρέωση κοινωνικής αλληλεγγύης.
Και φυσικά Δεν μένουμε στην οικονομική ενίσχυση. Διαδίδουμε το μήνυμα, το δημοσιεύουμε σε blog και sites και συμμετέχουμε σε κάθε κίνηση έμπρακτης αλληλεγγύης και δράσης.

Το «σταμάτημα του χρόνου»

Το Σάββατο 20 Δεκεμβρίου, στην πλατεία Συντάγματος, θέλαμε να δείξουμε ότι η παύση, το σταμάτημα του χρόνου, είναι στον κόσμο μας πιο αναγκαία από ποτέ. Η δολοφονία ενός νέου ανθρώπου μας υπενθυμίζει πως ζούμε σε μια κοινωνία που όλο και λιγότερο σκέφτεται το μέλλον της, που όλο και λιγότερο σκέφτεται τον εαυτό της, που όλο και λιγότερο σκέφτεται. Ας σταθούμε για λίγο στη στιγμή, ας μην την προσπεράσουμε για μια ακόμη φορά βιαστικά, κι ας μην χαθούν στο θόρυβο της επικαιρότητας και στη λήθη οι φωνές που ακούγονται όλες αυτές τις μέρες στους δρόμους της Ελλάδας.Το «σταμάτημα του χρόνου» έγινε στις 4:00, το απόγευμα του Σαββάτου, μπροστά από το μνημείο του άγνωστου στρατιώτη. Στο άκουσμα ενός συγκεκριμένου σήματος, όλοι οι παρευρισκόμενοι «πάγωσαν». Κάθε άτομο ακινητοποιήθηκε στη στάση που είχε τη στιγμή, κλείνοντας το δρόμο μπροστά στη Βουλή, για 3 λεπτά, σχηματίζοντας μια μεγάλη ακίνητη εικόνα. Με την επανάληψη του σήματος, η ομάδα ξαναζωντάνεψε.Το «σταμάτημα του χρόνου» μπορεί, ποιος ξέρει, να συνεχίσει την πορεία του τις επόμενες μέρες σε άλλους χώρους, σε σταθμούς του μετρό, σε πολυκαταστήματα, μπροστά από το χρηματιστήριο ή από κάποιο υπουργείο…
(ανταπόκριση από Νατάσα....)

Επιμόρφωση: Αναζητώντας τη χαμένη έννοια (1)

Στο διήγημα «Η μηχανή που κάνει τα μαθήματα του σχολείου» του Τζιάνι Ροντάρι ένας μαθητής πουλά ως άλλος Φάουστ την ψυχή του στο διάβολο θέλοντας να απαλλαγεί από το βάρος των σχολικών μαθημάτων. Αγοράζει με την ανοχή του πατέρα του μια μηχανή που του κάνει όλα τα σχολικά μαθήματα και καταλήγει έγκλειστος σε ένα κλουβί αφού σταδιακά χάνει το μυαλό του και μαζί μ’ αυτό τη βαρύτητα της ύπαρξής του.. Ηθικό δίδαγμα–διαφύλαξε το μυαλό σου από τις ευκολίες, αξιοποίησε τις δυνάμεις σου.
Το διήγημα είναι γραμμένο αρκετά χρόνια πριν, τότε που το σχολείο δεν είχε μετατραπεί σε τέτοιο βαθμό σε γκέτο περιθωριοποιημένων νεανικών ψυχών, γι’ αυτό και θα είχε ιδιαίτερο ενδιαφέρον να φανταστούμε μια μεταγραφή του στη σύγχρονη εποχή που η μαθητική κούραση έχει μετατραπεί σε υπερφόρτωση και που ο δείχτης ανασφάλειας έχει χτυπήσει προ πολλού κόκκινο. Ο σημερινός μαθητής πολύ απλά θα ήθελε να αφήσει τη θηριώδη μηχανή στο θρανίο να αναπαράγει σοβαροφανείς ασημαντολογίες και ο ίδιος να πετάξει μακριά από τη σχολική αίθουσα. Γιατί κατάλαβε πως η ζωή βρίσκεται αλλού.
Αν θέλαμε να τοποθετήσουμε εμείς οι εκπαιδευτικοί τον εαυτό μας στο πλαίσιο του διηγήματος ποιο ρόλο αλήθεια θα διαλέγαμε; Θα ήμασταν οι δεσμοφύλακες ,οι «κάνω τα στραβά μάτια», ή οι βοηθοί της απόδρασής του;
Αν θεωρήσουμε ότι ήρθε και για μας η ώρα της απόδρασης από ένα σχολείο-φυλακή θα πρέπει ταυτόχρονα να σκεφτούμε τους όρους οικοδόμησης ενός σχολείου της δημιουργίας, κεντρική θέση στο οποίο δεν μπορεί παρά να έχει η απολεσθείσα έννοια της επιμόρφωσης. Απόλυτα εύλογες οι καταγγελίες και οι διαμαρτυρίες για την απουσία κρατικού ενδιαφέροντος, για την παντελή έλλειψη μακρόπνοου σχεδιασμού και αντίστοιχης χρηματοδότησης και για την παραχώρηση και αυτού του δημόσιου αγαθού που θα έπρεπε να απολαμβάνει ο κάθε εκπαιδευτικός σε ιδιώτες προς άγραν πελατείας .Αν θέλουμε ωστόσο να πάμε ένα βήμα πάρα πέρα ,αν ενδιαφερόμαστε ειλικρινά για την αποκατάσταση της χαμένης τιμής της έννοιας θα πρέπει να παραδεχτούμε κάποιες ενοχλητικές ίσως αλήθειες.
Αλήθεια πρώτη: αν στόχος της επιμόρφωσης είναι η απελευθέρωση της δημιουργικής δύναμης και του κριτικού στοχασμού των εκπαιδευτικών ,θα πρέπει να αποστασιοποιηθούμε πλήρως από την αντίληψη που ταυτίζει την επιμόρφωση με από την από καθέδρας διδασκαλία. Η μετωπική διδασκαλία σε συνδυασμό με τον άνωθεν σχεδιασμό και τις απαραίτητες γραφειοκρατικές πινελιές «φιλοτεχνούν» ένα μουντό τοπίο μέσα στο οποίο η πρωτοβουλία παγώνει και η αυτοέκφραση εξανεμίζεται . Είναι απολύτως κατανοητό να διψά κανείς για επιμόρφωση, καθότι αγαθό εν ανεπαρκεία, αλλά εντελώς αδιανόητο να σύρεται σε μια διαδικασία όπου αναπαράγονται τα ίδια παρωχημένα μοντέλα μάθησης με μικροαλλαγές στην ονομασία ή στον οργανωτικό φορέα. Σε τι στ’ αλήθεια διαφέρει ο μαθητής που αγοράζει τη μηχανή αυτόματης εκτέλεσης μαθημάτων από τον εκπαιδευτικό που μαθαίνει να αντιγράφει περισπούδαστα «σχέδια μαθημάτων» κάθε είδους συμβούλων που ελάχιστη σχέση έχουν με την εκπαιδευτική πραγματικότητα; Θα μεταφέρει ή όχι -και μάλιστα με περισσότερο ζήλο «αφού επιμορφώθηκε»- στη σχολική τάξη τα ίδια εκείνα επιστημονικά και παιδαγωγικά στερεότυπα που κάνουν τους μαθητές να θέλουν να επισπεύσουν την απόδρασή τους; Θα βλέπει ή όχι σταδιακά την υπόθεση της επιμόρφωσης ως υπόθεση συλλογής βεβαιώσεων, πιστοποιήσεων και κάθε είδους εγγράφου με στόχο τη διόγκωση του ατομικού του φακέλου; Και γιατί όχι άλλωστε; Όσο καταστέλλεται η έφεση για δημιουργία τόσο δεν διεγείρεται η έφεση για χρησιμοθηρία;
Αλήθεια δεύτερη: αν στόχος της επιμόρφωσης είναι η απελευθέρωση της δημιουργικής δύναμης και του κριτικού στοχασμού των εκπαιδευτικών, θα πρέπει να αποστασιοποιηθούμε και από τις μορφές εκείνες που ενδύονται τον πολυφορεμένο στην εποχή μας μανδύα της βιωματικής διδασκαλίας για να καλύψουν το ισχνό έως ανύπαρκτο περιεχόμενό τους. «Βιωματικά» σεμινάρια ξεφυτρώνουν πλέον παντού, ταχύρυθμα, μακράς διαρκείας, ακριβοπληρωμένα ή μη, περί παντός επιστητού, υπό την αιγίδα πανεπιστημίων, συλλόγων, φορέων του δημοσίου και κυρίως του ιδιωτικού τομέα. Τι είναι αυτό που θα μπορούσε να συνενώσει όλα αυτά τα ετερόκλητα στοιχεία ; Μα η πλήρης απουσία του βάθους των εννοιών και των στόχων που επικαλούνται. Αν βίωμα δεν είναι μια επιπλέον εμπειρία που συσσωρεύεται αθροιστικά στο οικοδόμημα των άλυτων αντιφάσεων και των καλά ριζωμένων στερεοτύπων μας ,αλλά μια ρήξη με τους καθιερωμένους τρόπους που σκεφτόμαστε, μιλάμε ,αισθανόμαστε ,χειρονομούμε, αναπνέουμε, αγγίζουμε, ζούμε …αν διδασκαλία δεν είναι ένα σύνολο από καθρέφτες που αντικατοπτρίζουν σε ποικίλα μεγέθη το είδωλό μας ,αλλά η συντριβή ακριβώς αυτών των ειδώλων που μας εμποδίζουν να αντικρίζουμε κατάματα τους πραγματικούς ανθρώπους ,δηλαδή τους μαθητές μας, τότε ανοίγει πραγματικά ο δρόμος για μια αυθεντικά βιωματική διδασκαλία. Σχέδια επί χάρτου που ικανοποιούν απλώς την ανάγκη ύπαρξης και επικυριαρχίας γραφειοκρατικών μηχανισμών παντός τύπου, «ιλουστρασιόν» σεμινάρια που υπηρετούν τη λογική της αρπαχτής και της ευκολίας θα πρέπει σιγά –σιγά να μας αδειάζουν τον τόπο για να μπορέσουμε σε ένα αποκαθαρμένο πλέον τοπίο να αντικρίσουμε την..
Αλήθεια τρίτη και φαρμακερή: για να μπορέσει ο μαθητής που απέδρασε από την τάξη- φυλακή να ανοίξει τα φτερά του ,να πετάξει ελεύθερα και να επιστρέψει -όχι για να την καταστρέψει ,αλλά για της δώσει το σχήμα των ονείρων του-θα πρέπει να έχει στο πλάι του ένα δάσκαλο που θα τον ακολουθήσει τόσο στην πτήση του όσο και στην επιστροφή του . Όχι ως σοφός μέντορας και μοναδικός επαΐων ,αλλά ως απλός συνταξιδιώτης και συνομιλητής. Αυτό το φαινομενικά απλό συν- μπορεί να το κατακτήσει μόνο αν εμπιστευτεί τις δικές του δυνάμεις . Τη δύναμή του να ακούει χωρίς να υποτιμά ,τη δύναμή του να αντικρίζει με ανθρωπολογική περιέργεια τον ίδιο του τον εαυτό και τις αδυναμίες του ,τη δύναμη του να μην τις προσπερνά βιαστικά, αλλά να τις ξεπερνά δημιουργικά. Το υπόστρωμα και η αφετηρία κάθε απόπειρας επιμόρφωσης δεν μπορεί παρά να είναι η άγρυπνη κι ανήσυχη συνείδηση που θέτει συνεχώς σε αμφισβήτηση τον εαυτό της και που συνεχώς εμπνέεται και δυναμώνει από τη διάθεση εξερεύνησης του άλλου. Από εκεί κι έπειτα η επιλογή των δρόμων και των τρόπων είναι σχετικά απλή υπόθεση ….

ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΠΛΑΝΑ

(Γραμμένο με ιδιαίτερη ευαισθησία από τη φίλη Νατάσα . Αφιερωμένο στους νέους που γράφουν στους τοίχους και στους δρόμους Ιστορία)

Σάββατο, 6 Δεκεμβρίου 2008, Ναυαρίνου 13Α, συνέδριο Νέων Επιστημόνων στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, 18:30-21.00, εργαστήριο μεταφοράς λογοτεχνικού έργου στον κινηματογράφο. Με μια ομάδα συναδέλφων πειραματιζόμαστε για το πώς μπορούμε να κάνουμε πιο δημιουργικό και ευφάνταστο το μάθημα. Πώς μπορούμε να ζωντανέψουμε με την κάμερα μερικές σελίδες από τα «Δελφινάκια του Αμβρακικού» του Ντίνου Δημόπουλου. Αν κάθε προσπάθεια να διασκευάσουμε ένα κείμενο είναι και μια προσπάθεια ερμηνείας, τότε όλοι εμείς εκείνο το βράδυ δεν μπορέσαμε να ερμηνεύσουμε όσα συνέβησαν δίπλα μας. Ήταν από τις στιγμές που νιώθεις τις τέχνες να σε προδίδουν.

− Οπωσδήποτε το Σάββατο, εννιά το βράδυ, στη Ναυαρίνου, έξω από το Πανεπιστήμιο. Εντάξει;
− Ναι, ναι. Άμα τελειώσεις πρώτος, περίμενέ με στα σκαλάκια.

Ένα ραντεβού που ματαιώθηκε, μια βόλτα που δεν έγινε. Ανήμερα του Αγίου Νικολάου, ένα συνηθισμένο Σαββατόβραδο, στο κέντρο της Αθήνας.

− Δεν έχει σφυγμό! Δεν έχει σφυγμό!

Πέτρο, ο Αλέξης δε θα ‘ρθει. Τον σκότωσαν δυο αστυνομικοί δυο τετράγωνα πιο κάτω.

Κι ο κόσμος αναποδογύρισε. Τα σκαλάκια του Πανεπιστημίου ανέβαιναν στον ουρανό κι άνοιξε η πύλη στην άσφαλτο. Ο χρόνος πάγωσε σε δυο τετράγωνα δρόμου. Καθηλώθηκε, όπως χρόνια πριν στην Άρτα. Τότε που ο Αλέξης τον πήγε για πρώτη φορά σινεμά, και του κόπηκε η ανάσα μόλις αντίκρισε την οθόνη. Τότε που ένιωσε ότι η ζωή του θ’ άλλαζε μια για πάντα, ότι του έδειξαν ότι υπάρχουν πολλά ταξίδια και πολλές περιπέτειες στη ζωή.
------------------
− Καλά… μάντεψε την πτυχιακή μου... Η καθηγήτρια μου ζήτησε να ‘χει θέμα το καλοκαιράκι μας στο Κοχύλι. Ξεκίνησα να φτιάχνω ένα σενάριο πολύ δυνατό. Με δυσκολεύει όμως το τέλος αλλά θα βρω κάτι ανατρεπτικό. Η δική μας ιστορία θα διαψεύσει κάθε κινηματογραφικό κλισέ. Στο υπόσχομαι. Σκέφτομαι μάλιστα τον Αύγουστο που θα γυρίσω για διακοπές να τους μαζέψω όλους στην πλατεία, να τους εξηγήσω πώς γυρίζεις μια ταινία και μετά να τους δείξω την εργασία μου. Εννοείται, φίλτατε, ότι εσύ θα ‘σαι ο επίτιμος καλεσμένος!

Πέτρο, το Κοχύλι έσπασε.

− Ρε Αλέξη, θυμάσαι τότε τον Πάνο; Πόσο υπέφερε κι αυτός. Όλοι βάλθηκαν να τον σκοτώσουν, τι κι αν δεν κρατούσαν όπλα; Θυμάσαι εκείνο τoν εργοδότη που είχε αρνηθεί να του δώσει δουλειά γιατί τον είχε ξεγραμμένο; Εξάντλησε όλα τα περιθώρια απανθρωπιάς. Σαν να έφταιγε ο Πάνος. Τον συνάντησα πριν καιρό να βγαίνει από τον «Άγιο Σάββα». Είναι καλά τώρα, αλλά δεν μπορεί ούτε να θυμάται ούτε να ξεχνάει. «Το μόνο παρήγορο ήταν ότι γνώρισα εσάς» μου είπε. Ίσως τον φέρω μαζί μου την επόμενη φορά. Αν θέλει. Νομίζω ότι θα χαρεί να σε δει.

Ο ρόγχος διπλοκλείδωσε την πόρτα στο μέλλον, Πέτρο.

Προχτές μίλησα και με την Ανθούλα στο τηλέφωνο. Γενικά είναι ευχαριστημένη με τη σχολή της. Αλλά την ξέρεις τώρα… μέσα στην γκρίνια. Τίποτα δεν είναι αρκετά καλό γι’ αυτήν. Τότε με νευρίαζε, αλλά τώρα γελάω.

Για άλλο λόγο όμως την πήρα. Είδα ένα πολύ περίεργο όνειρο πριν μέρες και ήθελα να της το πω. Δεν ήθελα να μιλήσω σε σένα γιατί εσένα είδα στον ύπνο μου, και ανησύχησα πολύ.

Ήμασταν, λέει, εσύ κι εγώ στο Κοχύλι και, ενώ γελούσαμε και διασκεδάζαμε στην προκυμαία, ξαφνικά άρχισες να ξεθωριάζεις. Χανόσουν με ένα πόνο στο βλέμμα που δεν άντεχα να τον βλέπω. Πήγα να σε πιάσω, να σε τραβήξω πίσω, αλλά είχες γίνει άυλος. Στο τέλος, δεν μπορούσα να σε δω καθόλου, αλλά σε ένιωθα εκεί, δίπλα μου. Μετά βρέθηκα πανικόβλητος στο σινεμά μας στην Άρτα. Στεκόταν όρθιος μπροστά στην οθόνη ο Σαρλό και πίσω του κρυβόταν το χαμίνι. Μου έδωσε ένα ποτήρι με νερό. «Παρ’ το αθάνατο νερό» μου είπε. «Στο είχα φυλάξει. Ήξερα ότι θα το χρειαστείς». Έφυγα τρέχοντας να σε βρω. Το μισό νερό χύθηκε στο δρόμο. Η προκυμαία είχε αλλάξει θέση και δεν μπορούσα να τη βρω. Χάθηκα. Και μετά ξύπνησα με πνευμόνια μισογεμάτα αέρα. Να λοιπόν. Τώρα έμαθες το λόγο που επέμενα να βρεθούμε το Σάββατο.

Βγαίνουν κι οι εφιάλτες, Πέτρο.

− Ραντεβού το Σάββατο, φίλε!
− Ό,τι πεις, αρχηγέ.
-------------------------------

Όλα τα παιχνίδια έμειναν στη μέση. Όσα έγιναν κι όσα μελλόταν να γίνουν. Ο Αλέξης ανέβηκε όλα τα σκαλάκια, ο Πέτρος έσκαβε το δρόμο του στην άσφαλτο. Δε συναντήθηκαν.

− Κυρία, δε θα μπορέσω να τελειώσω την εργασία. Σβήστηκαν από παρεξήγηση τα τελευταία πλάνα μου.


Νατάσα Μερκούρη

Σχέδιο μαθήματος με αφορμή το νεκρό Αλέξανδρο

Μια η ώρα το πρωί κι όμως.. πρέπει να προετοιμαστώ καλά για το μάθημα της επομένης. Νεοελληνική Γλώσσα, Β τεύχος ,ενότητα 4, σχολείο. Το αποφάσισα. Αυριανό και μεθαυριανό και παντοτινό μάθημα ο νεκρός Αλέξανδρος. Που μπορεί και να τον προσπέρασα εκείνο το απόγευμα οδεύοντας προς το Χημείο για την παρακολούθηση σεμιναρίου βιωματικής διδασκαλίας. Εκείνη την ίδια ώρα που αποχωρούσα με ευφρόσυνη διάθεση και σχέδια για ένα πιο ζωντανό και ευφάνταστο μάθημα από Δευτέρα, εκείνη την ίδια ώρα τον σκότωναν. Σε απόσταση μερικών μέτρων οι δύο μας , ίσως πριν κλείσει για πάντα τα μάτια να συναντήθηκαν έστω κι αστραπιαία τα όνειρά μας. Η δίψα για ζωή . Η διάθεση να γκρεμίσεις κάθε τι άσχημο, να εξαφανίσεις το περιττό ,το άδειο, το νεκρό. Και εξαφάνισαν εκείνον για να μπορούν με μεγαλύτερη άνεση να γεμίζουν τα σχολικά βιβλία με τη σαβούρα που αποβλακώνει, τις σχολικές τάξεις με γυάλινα απαθή βλέμματα. Γιατί αυτό φοβούνται. Τη σπίθα στα μάτια των μαθητών που ξέρουν πολύ καλά πόσο εύκολο είναι να βάλει φωτιά στις βιτρίνες του κόσμου τους.
Ενότητα 4α ,λοιπόν, θέμα :σχολείο .Κλείστε τα βιβλία ,παιδιά, κι ανοίξτε τα μάτια σας. Πείτε μου μόνο τι βλέπετε. Κυριολεκτικά και μεταφορικά. Άδειες ψυχρές τάξεις ,ατέλειωτους μονολόγους, πλήξη ,απουσιολόγια και βιβλία άψυχης ύλης και να μετράς αντίστροφα τη ζωή σου μέχρι το σχόλασμα ,μέχρι να ξαναμπείς στο ρινγκ για τον επόμενο γύρο.
Ενότητα 4β, οι χρόνοι των ρημάτων . Οι χρόνοι ,λοιπόν είναι ένας. Ο σταματημένος, ο χρόνος της ακαριαίας στιγμής που κόβει το νήμα μιας ανθρώπινης ζωής , που συμπυκνώνει τη σιωπηρή απελπισία του παρελθόντος με την ηχηρή κραυγή του παρόντος και την αστραπιαία λάμψη του μέλλοντος. Και οι τρόποι του ρήματος είναι ένας ,ο στιγμιαίος που φέρνει στην επιφάνεια συντελεσμένα και συντελούμενα κατ’ εξακολούθηση εγκλήματα.
Ενότητα 4γ, οι σημασίες των εγκλίσεων του ρήματος. Οι εγκλίσεις ,παιδιά, σε αντίθεση με τους χρόνους είναι απειράριθμες, όσες και οι εκφράσεις της ανθρώπινης ψυχής. Αν σπάσετε τις καθιερωμένες κατηγοριοποιήσεις σε δήθεν αντικειμενική οριστική , μοιρολατρική υποτακτική και μισαλλόδοξη προστακτική ,αν ξεφύγετε από τον απόλυτο παραλογισμό των παραδειγμάτων «έγινε ΜΙΑ δολοφονία», «ας μη γινόταν Η δολοφονία» , «δολοφονήστε», μόνο τότε θα οξυγονωθεί το μυαλό και θα ξεπηδήσουν ερωτήματα ,παγιδευμένες και άρρητες σκέψεις και συναισθήματα. Θα ξαναθυμηθείτε εκείνο το παιδικό «γιατί;» που έμπαινε πριν από οποιαδήποτε έκφραση . Δεν έχετε ελπίδα να μάθετε ποτέ τις εγκλίσεις αν δεν εξασκηθείτε στις επίμονες ερωτηματικές και στις απαιτητικές αιτιολογικές προτάσεις.
Ενότητα 4δ,παραγωγή λόγου. Θέμα: τα όνειρα ενός 15χρονου.
Οδηγίες :Αριθμός λέξεων και προτάσεων απεριόριστος. Χρόνος :όλη η υπόλοιπη ζωή σας. Επιτρέπονται κάθε είδους λάθη αρκεί για τη διόρθωσή τους να χρησιμοποιείτε την αγάπη σας για ελευθερία και όχι τα φοβικά σας σύνδρομα. Μπορείτε να ανατρέξετε σε οποιεσδήποτε πηγές αρκεί το τελικό αποτέλεσμα να φέρει τη δική σας σφραγίδα. Και βέβαια μπορείτε να ενώσετε τα θρανία και να δημιουργήσετε ένα ομαδικό γραπτό ,και βέβαια μπορείτε να βγείτε από την τάξη να συνεχίσετε την εργασία σας έξω συντροφιά με τους συνομηλίκους σας ,βεβαίως και μπορείτε να την εκθέσετε στα βλέμματα των ενηλίκων ,μην σας φοβίσει η αμηχανία τους . Γνωρίζουν κατά βάθος ότι είστε η μόνη τους ελπίδα για ολική επαναφορά στη ζωή. Όχι, δεν θα υπάρχει βαθμολόγηση…

«Ένας άλλος αέρας πνέει…και εμπνέει…»

ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΓΙΑ ΤΟ ΘΕΑΤΡΟ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ
27 Νοεμβρίου 2008
ΜΗΝΥΜΑ
ΤΟΥ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΥ ΔΙΚΤΥΟΥ ΓΙΑ ΤΟ ΘΕΑΤΡΟ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

Αγαπητοί φίλοι και συνάδελφοι,

Με ιδιαίτερη χαρά γιορτάζουμε για πρώτη φορά φέτος σε παγκόσμιο επίπεδο την Ημέρα για το Θέατρο στην Εκπαίδευση στις 27 Νοεμβρίου. Μετά από προσπάθειες πολλών ετών, στις οποίες πρωτοστάτησε σε εθνικό και διεθνές επίπεδο το Πανελλήνιο Δίκτυο για το Θέατρο στην Εκπαίδευση και στις οποίες συνέβαλαν ενεργά ο Διεθνής Οργανισμός για το Θέατρο στην Εκπαίδευση (International Drama/Theatre & Education Association-IDEA),αλλά και πολλοί φίλοι και συνεργάτες μας στην Ελλάδα και το εξωτερικό, καθιερώνεται πλέον ο εορτασμός της ημέρας αυτής που μόνο τυπικά επετειακό χαρακτήρα δεν μπορεί να έχει.

Αν ανατρέξουμε στη διαδρομή έως την καθιέρωση του εορτασμού, θα αντικρίσουμε πάνω απ’ όλα το μόχθο και τον αγώνα δασκάλων, εμψυχωτών και καλλιτεχνών που εργάζονται στην τυπική ή/και τη μη τυπική εκπαίδευση για ένα σχολείο δημιουργικό, πλούσιο σε ερεθίσματα και ιδέες, ανοιχτό σε εναλλακτικούς τρόπους μάθησης και επικοινωνίας, για ένα σχολείο που ξεφεύγει από τα στενά όρια της μηχανιστικής μάθησης και της αναπαραγωγής μονοδιάστατων ανθρώπων. Θα δούμε την αγωνία του μοναχικού αγωνιστή αλλά και το μεγαλείο της συλλογικότητας, τα αμήχανα βήματα σ’ ένα θολό τοπίο αλλά και τη χαρτογράφηση άγνωστων περιοχών στον εκπαιδευτικό χώρο, την αποθάρρυνση από την έλλειψη επίσημης στήριξης αλλά και τη μέγιστη αναγνώριση από τα γεμάτα εμπιστοσύνη βλέμματα των παιδιών και των νέων και ενός όλο και πιο μεγάλου μέρους της κοινωνίας.

Η ημέρα αυτή επομένως ας είναι πρώτ’ απ’ όλα αφορμή για αναστοχασμό της πορείας που έχουμε διανύσει και των κατακτήσεών μας στον τομέα της βιωματικής μάθησης και της θεατρικής παιδείας. Ας είναι όμως και αφορμή για διερεύνηση των αναγκών που προκύπτουν μέσα από μια όλο και πιο σύνθετη πραγματικότητα και για την αναζήτηση των επόμενων ατομικών και συλλογικών μας στόχων.

Ένας από τους στόχους αυτούς δεν μπορεί παρά να είναι η άρση της αντίφασης ανάμεσα στις επίσημες διακηρύξεις και στην έμπρακτη εφαρμογή θεμελιωδών δικαιωμάτων, όπως οι παράγραφοι 1α του άρθρου 29 και 2 του άρθρου 31 της Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Παιδιού:

«Τα Συμβαλλόμενα Κράτη συμφωνούν ότι η εκπαίδευση του παιδιού πρέπει να αποσκοπεί στην ανάπτυξη της προσωπικότητας του παιδιού και στην πληρέστερη δυνατή ανάπτυξη των χαρισμάτων του και των σωματικών και πνευματικών ικανοτήτων του.»

«Τα Συμβαλλόμενα Κράτη σέβονται και προάγουν το δικαίωμα του παιδιού να συμμετέχει πλήρως στην πολιτιστική και καλλιτεχνική ζωή και ενθαρρύνουν την προσφορά κατάλληλων και ίσων ευκαιριών για πολιτιστικές, καλλιτεχνικές και ψυχαγωγικές δραστηριότητες και για δραστηριότητες ελεύθερου χρόνου.»

Ας θεωρήσουμε προσωπική μας υπόθεση την εφαρμογή των αρχών αυτών, έχοντας υπόψη ότι η υπεράσπισή τους ισοδυναμεί με την άνθιση και η υποβάθμισή τους με το μαρασμό κάθε μορφής ατομικής και συλλογικής ζωής.

«Ένας άλλος αέρας πνέει…και εμπνέει..» ας είναι το φετινό μας σύνθημα κι ας γιορτάσουμε την Παγκόσμια Ημέρα για το Θέατρο στην Εκπαίδευση με φαντασία, τόλμη και αγάπη, με όποιο τρόπο μπορεί και θεωρεί ο καθένας προσφορότερο.

Ας εμπνευστούμε από το μήνυμα αυτό, όπως κι από εκείνα του IDEA και της Ξένιας Καλογεροπούλου, ας οργανώσουμε μικρά δρώμενα μέσα και έξω από τη σχολική τάξη, ας καλέσουμε ανθρώπους του Θεάτρου στα σχολεία, ας παρακολουθήσουμε παραστάσεις που προσφέρονται από θέατρα για την ημέρα αυτή κ.ά.

Στην ιστοσελίδα μας http://www.theatroedu.gr/ υπάρχουν προτάσεις, παιχνίδια, ασκήσεις, σχέδια μαθημάτων που μπορούν να δώσουν το έναυσμα για νέες καλλιτεχνικές δράσεις.

Τέλος, ας μοιραστούμε τις ιδέες μας, τον ενθουσιασμό και τη χαρά τη δική μας και των παιδιών στέλνοντας στο theatro@theatroedu.gr ιδέες, ανταποκρίσεις, ευχές, φωτογραφίες, μηνύματα για τον ειδικό χώρο της ιστοσελίδας του Πανελλήνιου Δικτύου για το Θέατρο στην Εκπαίδευση.

Με φιλικούς χαιρετισμούς
ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟ ΔΙΚΤΥΟ ΓΙΑ ΤΟ ΘΕΑΤΡΟ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ
Νοέμβριος 2008

Η ιστορία του γάτου που έμαθε σ' ένα γλάρο να πετάει

Η Θεατρική ομάδα του Γυμνασίου Δεμενίκων παρουσιάζει στις 23 Νοεμβρίου 2008 στις 20.30 στο θέατρο του Παμμικρασιατικού Συνδέσμου Πάτρας, Φωκαίας 26 το έργο «Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΓΑΤΟΥ ΠΟΥ ΕΜΑΘΕ Σ’ ΕΝΑ ΓΛΑΡΟ ΝΑ ΠΕΤΑΕΙ», διασκευή από το ομώνυμο μυθιστόρημα του Χιλιανού συγγραφέα Luis Sepulveda, εκδόσεις OPERA. Η παράσταση , προϊόν εργασίας τουλάχιστον εννέα μηνών, εντάσσεται στο πλαίσιο του εορτασμού της Παγκόσμιας Ημέρας του Θεάτρου στην Εκπαίδευση (27-11-2008) που για πρώτη φορά καθιερώθηκε φέτος. Εκπαιδευτικοί και μαθητές ευχόμαστε ,αλλά και επιδιώκουμε ο χώρος της εκπαίδευσης να συνδεθεί όλο και πιο στενά με το Θέατρο και τις Παραστατικές τέχνες, όλο και πιο στενά με τη βιωματική μάθηση. Αφιερώνουμε την παράστασή μας σε όλους όσους αγωνίζονται γι’ αυτό το όραμα.

Ο Σεπούλβεδα και ο ......γάτος

Ο Λουίς Σεπούλβεδα γεννήθηκε το 1949 στο Οβάλε της Χιλής, μεγάλωσε στο Σαντιάγο και συμμετείχε σε κινητοποιήσεις κατά του στρατιωτικού καθεστώτος της χώρας του. Η φυλακή δεν τον... συνέτισε αφού τα επόμενα χρόνια συμμετείχε στο αντάρτικο της Βολιβίας και της Νικαράγουας. Στο Περού, στο Εκουαδόρ και στην Κολομβία ακολούθησε τις καλλιτεχνικές ροπές του και σχημάτισε θεατρικές ομάδες. Η πιο σημαντική, ίσως, εμπειρία ήταν αυτή που αποκόμισε από την παραμονή του στον Αμαζόνιο, μαζί με τους Ινδιάνους Σουάρ και που τον έκανε να στραφεί προς το οικολογικό κίνημα. Μετατοπίζει το βάρος του αγώνα αλλά το πρότυπο του είναι πάντοτε το ίδιο: όπως και εκατομμύρια άλλοι Λατινοαμερικάνοι θέλει να μοιάσει στον Τσε Γκεβάρα...
Πριν από δέκα και πλέον χρόνια ο Λουίς Σεπούλβεδα έζησε σε ένα ψαροχώρι στην Ιεράπετρα. Το πρώτο πράγμα που έκανε μόλις έφτασε στην Κρήτη ήταν να επισκεφθεί τον τάφο του Καζαντζάκη όπου έκλαψε από τη συγκίνηση. Έτσι δεν είναι τυχαίο που ο ήρωας του τελευταίου παραμυθιού του λέγεται Ζορμπάς. Τίτλος του βιβλίου είναι «Η ιστορία του γάτου που έμαθε σ' ένα γλάρο να πετάει» και ο Ζορμπάς δεν είναι άλλος από τον γάτο «που ήταν μαύρος και πελώριος και χοντρός». Δεν είναι τυχαίο επίσης ότι ο καλός αυτός γάτος, που αναλαμβάνει τη φροντίδα ενός νεογέννητου γλάρου, είναι ένας γάτος από το Αμβούργο. Και τον ίδιο τον Σεπούλβεδα τον είχαν φροντίσει φίλοι του από το Τμήμα της Διεθνούς Αμνηστίας του Αμβούργου το '77, όταν ήταν έγκλειστος στις φυλακές Τεμούκο της Χιλής, καταδικασμένος σε 28 χρόνια φυλάκισης με την κατηγορία της προδοσίας. Η παραμονή «σε αυτή τη χώρα των πάντων και του κανενός» - όπως αναφέρει στο βιβλίο του «Patagonia Express» - τελικά διήρκεσε 942 ημέρες. Η Διεθνής Αμνηστία κατάφερε να τον αποφυλακίσει αλλά η εξορία ήταν αναπόφευκτη. Ο «παραμυθάς», όπως χαρακτηρίζει τον εαυτό του ο Λουίς Σεπούλβεδα, ξαναπήγε στην πατρίδα του το '89, όταν έπεσε η δικτατορία του Πινοσέτ. Ο Λουίς Σεπούλβεδα δεν έχει πατρίδα. Του ταιριάζει το σύνθημα που γράφεται με σπρέι στους τοίχους «Πατρίδα μας η Γη».
Το παραμύθι με τον γάτο και το γλάρο αποπνέει μια καλοσύνη. Ο γάτος δίνει την υπόσχεση ότι θα φροντίσει το αβγό του γλάρου αν εκείνος πεθάνει από το πετρέλαιο που έχει στα φτερά του. Έτσι το παραμύθι εκτυλίσσεται σε μια ιστορία υιοθεσίας, με το «γλαρόνι» να αποκαλεί «μαμά» το μαύρο γάτο.
Η αποδοχή του διαφορετικού, η τήρηση των υποσχέσεων και η αφοσίωση σε αγαπημένα πρόσωπα είναι οι θεματικοί άξονες της πλοκής αυτού του τόσο αγαπημένου από παιδιά και ενήλικες έργου του Σεπούλβεδα στο οποίο βασίστηκε και η δουλειά της θεατρικής μας ομάδας. Θελήσαμε να δώσουμε σάρκα και οστά στους υπέροχους χαρακτήρες του και να συνομιλήσουμε με τους θεατές για μεγάλα σύγχρονα ζητήματα με οδηγό τον κάποτε κωμικό , πάντοτε αιχμηρό και πάνω απ’ όλα ποιητικό και βαθιά ανθρωπιστικό τρόπο του Σεπούλβεδα.

Η Θεατρική ομάδα του Γυμνασίου Δεμενίκων

ΤΗΝ ΠΑΙΡΝΕΙ Ο ΑΝΕΜΟΣ, BOB DYLAN

Πόσους δρόμους πρέπει να διαβεί ένας άνθρωπος
για να τον πούνε άντρα
πόσες θάλασσες πρέπει να περάσει εν' άσπρο περιστέρι
πριν ξαποστάσει πάνω στην άμμο
πόσες φορές πρέπει να πέσουν κανονιές
ώσπου ν' απαγορευτούνε για πάντα

την απάντηση φίλε μου την παίρνει ο άνεμος
την απάντηση την παίρνει ο άνεμος

πόσα χρόνια μπορεί να υπάρχει ένα βουνό
προτού το παρασύρει η θάλασσα
πόσα χρόνια μπορούν να υπάρχουν μερικοί άνθρωποι
μέχρι να τους επιτρέψουν να ζήσουν ελεύθεροι
πόσες φορές μπορεί να γυρίσει κανείς το κεφάλι του
κάνοντας πως τάχα δεν βλέπει

την απάντηση φίλε μου την παίρνει ο άνεμος
την απάντηση την παίρνει ο άνεμος

πόσες φορές πρέπει να σηκώσει κάποιος τα μάτια ψηλά
ώσπου να δει τον ουρανό
πόσα αυτιά πρέπει να έχει κανείς
για ν' ακούσει αυτούς που κλαίνε
πόσοι θάνατοι χρειάζονταιγια να καταλάβει
πως έχουν πεθάνει πάρα πολλοί

την απάντηση φίλε μου την παίρνει ο άνεμος
την απάντηση την παίρνει ο άνεμος.

Blowin’ in the wind

How many roads must a man walk down,
Before they call him a man?
Yes, ‘n how many seas must a white dove fly
Before she sleeps in the sand?
Yes, ‘n how many times must the cannon balls hear
Before they’ re forever banned?
The answer, my friend, is blowin' in the wind,
The answer is blowin ‘in the wind.
How many times must a man look up
Before he can see the sky?
Yes, ‘n how many ears must one man have
Before he can hear people cry?
Yes, ’n how many deaths will it take till he knows
That too many people have died.
The answer, my friend, is blowin’ in the wind,
The answer is blowin ‘in the wind.
How many years can a mountain exist
Before it’ s washed to the sea?
Yes, ‘n how many years can some people exist
Before they’ re allowed to be free?
Yes, ‘n how many times can a man turn his head,
Pretending he just doesn’ t see?
The answer, my friend, is blowin’ in the wind,
The answer is blowin ‘in the wind.

Για τον "κακό" μαθητή

Σε μια εποχή που κυριαρχούν «οι πρώτοι», οι μανιώδεις κυνηγοί της επιτυχίας, οι ανταγωνιστικοί και οι επίδοξες διασημότητες, ο βραβευμένος Γάλλος συγγραφέας Ντανιέλ Πενάκ γράφει για τους μαθητές του τελευταίου θρανίου, για τις μπαλαρίνες στην τελευταία σειρά του κορ-ντεμπαλέ, γι΄ αυτούς που μένουν διαρκώς τελευταίοι. Άλλωστε και ο Πενάκ στο σχολείο ήταν για καιρό μια «χαμένη υπόθεση». Ο ίδιος έχει πει πως, για να μάθει στο Δημοτικό το γράμμα «α», χρειάστηκε μια ολόκληρη χρονιά. Ο πατέρας του πάντως δεν είχε ανησυχήσει αφού, όπως είχε πει τότε, μέσα σε 26 χρόνια ο γιος του θα ήξερε τέλεια την αλφαβήτα...
Γεννημένος το 1944 στην Καζαμπλάνκα του Μαρόκου, γιος στρατιωτικού καριέρας, ο Πενάκ (το πραγματικό όνομά του είναι Ντανιέλ Πενακιόνι) πέρασε την παιδική του ηλικία και την εφηβεία στην Αφρική, την Ευρώπη και την Ασία. Έγινε δάσκαλος και συγγραφέας- παιδικών βιβλίων, μυθιστορημάτων και δοκιμίων- και από την πρώτη στιγμή μελέτησε και επέκρινε τους θεσμούς που αρνούνται την ατομικότητα. «Δεν εξαναγκάζεις την περιέργεια, την αφυπνίζεις», υπογραμμίζει στην παιδαγωγική πραγματεία του «Σαν ένα μυθιστόρημα» (στα ελληνικά από τις Εκδόσεις Καστανιώτης, άλλα βιβλία του κυκλοφορούν από τις Εκδόσεις Πατάκης, Ψυχογιός, Σύγχρονοι Ορίζοντες, Οδυσσέας).
Τις προάλλες στην Ιταλία, προσκεκλημένος ομιλητής στο Φεστιβάλ Λογοτεχνίας της Μάντοβας, ο Πενάκ μίλησε για κάτι που αφορά τη μεγάλη πλειονότητα των παιδιών: τον πόνο που προκαλεί το να μην καταλαβαίνεις. Δημιουργεί αισθήματα αποξένωσης και οδύνης, ματαίωσης και φόβου, οργής και παράλυσης. Αισθήματα που συνυπάρχουν στον κακό μαθητή. Οι δάσκαλοι του δίνουν το στίγμα του τεμπέλη, του βλάκα, του απρόθυμου και οι γονείς βλέπουν σ΄ αυτόν την αποτυχία των προσπαθειών τους. Κι όμως, αυτός ο «κακός» μαθητής είναι η απόδειξη ενός πλούτου και μιας ανθρωπολογικής περιπλοκότητας που ο Πενάκ έχει βάλει σκοπό του να γνωρίσει. Εξαιτίας της παγίδας των βαθμών και της διαγωγής, το σχολείο, με λίγες εξαιρέσεις, κάνει δυστυχείς τους μαθητές του. «Θα ήταν καλύτερα να προκαλεί την περιέργεια, χωρίς να μεταδίδει βεβαιότητες», είπε ο συγγραφέας στην ομιλία του. «Άκουσα πως για τα κακά που αποδίδουμε στο σχολείο, για την κακή απόδοση των μαθητών, για την κακή διαγωγή τους, ευθύνεται το ΄68. Είναι μια παιδιάστικη χοντράδα που λένε κάποιοι γεροξεμωραμένοι. Αλλά είναι κυρίως ένας τρόπος για να αποσείσουν τις δικές τους ευθύνες. Σήμερα στη διδασκαλική έδρα δεν βρίσκεται ο Μάης του ΄68, αλλά δάσκαλοι που πρέπει να ξέρουν τι είναι το σχολείο και ποια προβλήματα θέτει».
Τον Πενάκ, τον δυσκολεύει η λέξη αγάπη, είναι μια λέξη βαριά, πιστεύει όμως ότι αφορά κατ΄ εξοχήν τους εκπαιδευτικούς. Πρέπει να αγαπάς την ύλη που διδάσκεις· να αγαπάς τον τρόπο που τη μεταδίδεις και να αγαπάς, με ανθρωπολογική περιέργεια, αυτή τη φυλή των μαθητών που βρίσκεται κάθε πρωί μπροστά σου.

Ο πλούτος της διαφοράς

Υπάρχει ένας ρατσισμός ωμός, ανοιχτός, που διακρίνεται αμέσωs. Υπάρχει κι ένας άλλος, που δεν φαίνεται ,αλλά είναι ίσως περισσότερο επικίνδυνοs. Τον συναντάμε σε αυτό το ερώτημα που ακούμε τόσο συχνά στο λεωφορείο, στο δρόμο, στα μαγαζιά, μπροστά στο μετανάστη που περνάει: «Τι θέλουν; Τι ήρθαν να κάνουν εδώ;»

Eγώ λέω ότι σε αυτό το ερώτημα υπάρχει μια αντιστροφή των ιστορικών γεγονότων. Δεν είναι αυτοί οι εισβολείς. Εμείς είμαστε που έχουμε εισβάλει στη χώρα τους. Από τον καιρό του Κολόμβου. Αποβιβαστήκαμε και τις καταλάβαμε. Φτιάξαμε τις φυτείες μας. Και οδηγήσαμε εκεί, εμείς, τους νέγρους σκλάβους αλυσοδεμένους. Και στη γη τους θεμελιώσαμε αυτοκρατορίες.
Και αφότου έπαψε η πολιτική κατοχή ολόκληρων ηπείρων, αρπάζαμε για χρόνια το πετρέλαιό τους, σχεδόν με μηδενικό κόστος. Κι εκτός από το ψάξιμο στο υπέδαφος τους, λεηλατήσαμε τα δάση τους. Και τους δανείσαμε τοκογλυφικό χρήμα , υποχρεώνοντάς τους να πληρώσουν ακριβά το δικό μας εκσυγχρονισμό . Όλα αυτά καίγοντας και ξεριζώνοντας συνήθειες, κουλτούρες, τοπία. Πουλήσαμε όπλα σε χώρες του Τρίτου Κόσμου για να υποδαυλίσουμε πολέμους και να τις διαιρέσουμε. Και ταυτόχρονα για να κερδίσουμε χρήματα με τους πολέμους.
Επομένως είμαστε εμείς που τους υποχρεώσαμε να έρθουν σπρωγμένοι από την ανάγκη. Δεν είναι γελοίο λοιπόν να αναρωτιόμαστε: γιατί έρχονται;

Και δίχως μια ανοιχτή απάντηση σε αυτό το νέο «γεγονός», που εμείς προκαλέσαμε, δεν θα έχουμε ειρήνη, σωματική και ψυχική. Γιατί η απελπισία αυτών που δεν διαθέτουν δικαιώματα και την ιδιότητα του πολίτη θα τους σπρώξει σε βίαιες ενέργειες ή θα τους παραδώσει στους εμπόρους ναρκωτικών που καραδοκούν στη γωνία. Και δε θα’ χουμε ούτε ψυχική γαλήνη, γιατί αυτοί οι «παράνομοι», αυτοί οι «περιθωριοποιημένοι» θα είναι ο καθρέφτης της δικής μας βίας, της δικής μας κατάχρησης .
Δεν θα απομακρύνουμε αληθινά τον κίνδυνο της ρατσιστικής μόλυνσης, αν δεν κατανοήσουμε, αν δεν αναγνωρίσουμε την αυτονομία και τον πιθανό πλούτο αυτής της διαφορετικότητας εκείνου που στο δρόμο μας φαίνεται «ξένος». Ναι, κάποιο πράγμα που εγώ δεν γνωρίζω και δεν έχω (και έτσι όπως είμαι δεν μπορώ να έχω) και που από τη στιγμή που παρεμβαίνει στη ζωή μου με αλλάζει και μπορεί να με εμπλουτίσει. Σίγουρα, το να σκεφτόμαστε έτσι σημαίνει πως συνειδητοποιούμε ότι υπερασπιζόμενοι το δικαίωμα αυτών των «ξένων», υπερασπιζόμαστε καλύτερα τα δικαιώματα των «ιθαγενών». Και διευρύνουμε τις δικές μας δυνατότητες για ανθρώπινη επικοινωνία…
Πέτρο Ινγκράο

"Μεθοδολογία για μια Παιδαγωγική με κέντρο το μαθητή και τις παραστατικές τέχνες"

Διδασκαλία- Οργάνωση της γνώσης και επικοινωνίας με τους μαθητές
Παιδαγωγική-Ευρύτερο ιστορικό κοινωνικό πλαίσιο, όπου λαμβάνεται υπόψη η γνώση που έχουν οι μαθητές για τον κόσμο.

1. Κριτική Παιδαγωγική –Paulo Freire
· Η Εκπαίδευση εκλαμβάνεται ως μια διαλεκτική διαδικασία, ως άρση της αντίφασης δασκάλου –μαθητή
· Βασικό στοιχείο της εκπαιδευτικής διαδικασίας είναι ο διάλογος, ως συνάντηση ανθρώπων που ονομάζουν την πραγματικότητα (διάλογος σημαίνει πίστη στον άνθρωπο, πίστη στη δύναμή του να δημιουργεί και να αναδημιουργεί)
· Η ονομάτιση του κόσμου ("ονομάζω" τον κόσμο σημαίνει κατανοώ τον κόσμο και είμαι σε θέση να τον μετασχηματίσω), σημαίνει ότι ο εκπαιδευτικός δημιουργεί με τους μαθητές συνθήκες κάτω από τις οποίες από το επίπεδο της απλής γνώμης (δόξα) περνούν στο επίπεδο της αληθινής γνώσης (λόγος)
·Οι προσπάθειες του παιδαγωγού συγκλίνουν με τις προσπάθειες των μαθητών για μια κριτική θεώρηση της πραγματικότητας
· Η κριτική θεώρηση της πραγματικότητας συνδέεται άμεσα με τη διαδικασία ενδυνάμωσης των νέων ανθρώπων
· Απόρριψη του «τραπεζικού μοντέλου εκπαίδευσης » ® μαθητές δοχεία που τα γεμίζει ο δάσκαλος
· Οι άνθρωποι χάνονται από την έλλειψη δημιουργικότητας
Η θεωρία του Freire βλέπει την εκπαίδευση μέσα από το πρίσμα του κοινωνικού μετασχηματισμού και της ανάληψης κοινωνικής δράσης.
H Παιδεία:
Δεν είναι απλή μεταβίβαση γνώσεων
Δεν είναι αποταμίευση δεδομένων στο μυαλό του μαθητή
Δεν είναι προσπάθεια προσαρμογής στο περιβάλλον
Είναι «άσκηση ελευθερίας» - ο παιδαγωγός και ο μαθητής είναι ΥΠΟΚΕΙΜΕΝΑ γνώσης μπροστά στα προς γνώση αντικείμενα.
Η γνώση γεννιέται μόνο με την ανακάλυψη και την επανανακάλυψη κι αυτή επιτυγχάνεται μέσω της ασίγαστης και γεμάτης ελπίδες αναζήτησης που οι άνθρωποι κάνουν για τον κόσμο, μαζί με τον κόσμο και ο ένας για τον άλλον
Πάουλο Φρέιρε, Η αγωγή του καταπιεζόμενου , σ. 78

2. John Dewy- Ενεργητική, βιωματική μάθηση
Κίνητρο για μάθηση δημιουργείται από εμπειρίες που ενεργοποιούν το μαθητή και τη δραστηριότητά του και δημιουργούν προϋποθέσεις για άλλες μελλοντικές εμπειρίες.
· Αξία έχουν οι εμπειρίες που προκαλούν την περιέργεια, ενδυναμώνουν την πρωτοβουλία και δημιουργούν στόχους ικανούς να κάνουν το πρόσωπο να ξεπεράσει τις δυσκολίες του μέλλοντος – (Οι εμπειρίες που απελευθερώνουν δυνάμεις για το μέλλον, Dewy, Eμπειρία και εκπαίδευση σ. 17, 26).
· Η μάθηση ουσιαστικοποιείται και αυθεντικοποιείται μέσα από διαδικασίες που έχουν νόημα για το μαθητή (J. Dewy, Σχολείο και κοινωνία, C. Rogers, Freedom to Learn)
· Άμεση συσχέτιση σχολείου και ζωής / σημαντικό είναι η διδασκαλία να στηρίζεται στις ανάγκες και τα βιώματα των παιδιών και αυτά να παίζουν καθοριστικό ρόλο στην οργάνωση της διαδικασίας.Οι βιωματικές καταστάσεις αποτελούν αντικείμενο διδασκαλίας και τις επεξεργάζεται η ομάδα(Μέθοδος Project, John Dewy)
· "Τι έχει να κερδίσει όποιος για να αφομοιώσει προκαθορισμένες ποσότητες γεωγραφίας και ιστορίας, για να μάθει γραφή και ανάγνωση, πρέπει να χάσει την ίδια του την ψυχή, την ικανότητα αξιολόγησης των πραγμάτων γύρω του, των αξιών που συνδέονται με τα πράγματα αυτά. Αν χάσει την επιθυμία να εφαρμόσει ό,τι έμαθε και πάνω απ' όλα αν χάσει την ικανότητα να αντλεί το μήνυμα των μελλοντικών εμπειριών."J. Dewy, Εμπειρία και εκπαίδευση, σ. 36

3. Εποικοδομητικές θεωρίες μάθησης και ανάπτυξης(constructivism)
· Ο μαθητής δεν αποθηκεύει έτοιμη τη γνώση αλλά επεξεργάζεται τις πληροφορίες, συσχετίζει τα νέα στοιχεία με τα γνωστικά σχήματα που ήδη διαθέτει.
· Οι βασικοί εκφραστές των θεωριών (Piaget, Vygotsky) συμφωνούν στην έμφαση που πρέπει να δίνεται στην ενεργητική δραστηριότητα του παιδιού.
1. H oικοδόμηση της γνώσης εκλαμβάνεται
α) ως εσωτερική υπόθεση του ανθρώπου και μέσα από κοινωνικογνωστικές συγκρούσεις στην επικοινωνία με τους άλλους (Piaget) - ατομικιστική προσέγγιση
β) με έμφαση στο κοινωνικοπολιτισμικό περιβάλλο.Τονίζεται ο ρόλος του κοινωνικού πλαισίου και της διατομικής επικοινωνίας στη διαδικασία εσωτερικής οικοδόμησης της γνώσης (Vygotsky) - κοινωνικο-πολιτιστική προσέγγιση
2. Ζώνη επικείμενης ανάπτυξης
· H Ζώνη αυτή αντιστοιχεί στην απόσταση ανάμεσα στο πραγματικό αναπτυξιακό επίπεδο του παιδιού και το επίπεδο εν δυνάμει ανάπτυξης, όπως αυτή καθορίζεται από την καθοδήγηση ενηλίκων και τη συνεργασία με πιο ικανούς συνομήλικους (Vygotsky, Νους στην κοινωνία, 147).
· H έννοια αυτή δείχνει πως ό,τι μπορεί το παιδί να κάνει με βοήθεια σήμερα, θα είναι σε θέση να το κάνει χωρίς βοήθεια αύριο και εξηγεί πώς το άτομο από το διατομικό περνά στο ενδοατομικό επίπεδο.
· Η μάθηση αφυπνίζει μια ποικιλία εσωτερικών διεργασιών που μπορούν να λειτουργήσουν μόνο όταν το παιδί αλληλεπιδρά με άτομα του περιβάλλοντός του και σε συνεργασία με συνομήλικούς του.
· Οι σύγχρονοι εποικοδομιστές συνενώνουν θέσεις του Piaget και του Vygotsky και αναγνωρίζουν ότι η διαμαθητική επικοινωνία δεν επενεργεί μόνο έμμεσα αλλά και αμεσότερα, μέσω επικοινωνίας και αλληλοδιδασκαλίας, η οποία οδηγεί σε ανώτερα γνωστικά σχήματα από ό,τι η ατομική δράση (Ματσαγγούρας, Στρατηγικές διδασκαλίας , σ. 111)

4. J. Bruner
O μαθητής παράγει μάθηση, δεν είναι απλός δέκτης αλλά μετασχηματιστής πληροφοριών.
· Τονίζει την ερευνητική, ανακαλυπτική μέθοδο διδασκαλίας, σύμφωνα με την οποία οι μαθητές προσπαθούν να ανακαλύψουν μόνοι τους τις σχέσεις μεταξύ των πραγμάτων.
Σπειροειδές μοντέλο μάθησης
· όλα τα θέματα είναι δυνατόν να διδαχθούν αποτελεσματικά και με τρόπο πνευματικά έντιμο σε όλους τους μαθητές και σε όλα τα επίπεδα σπουδής τους (Bruner, H διαδικασία της Παιδείας σ. 46).
· Τα παιδιά μπορούν να μάθουν σχεδόν οτιδήποτε, αρκεί να τα διδάξει κανείς σε γλώσσα που καταλαβαίνουν (ο.π. 52).
"Σε μια σειρά από ψυχοπαιδαγωγικές και κοινωνιολογικές έρευνες, αποδείχτηκε η σημασία του ψυχολογικού κλίματος της τάξης και των διαπροσωπικών σχέσεων που αναπτύσσονται κατά την αλληλεπίδραση και την επικοινωνία των μελών της σχολικής τάξης" (οι έρευνες στηρίχτηκαν στις θεωρίες των G. Mead, K. Lewin και C. Rogers)
· διαμαθητικές σχέσεις: μήτρα κοινωνικής μάθησης αλλά και ανάπτυξης γνωστικών δεξιοτήτων
· έμφαση στο συνεργατικό τρόπο οργάνωσης διαμαθητικών σχέσεων (Στον συνεργατικό τρόπο οι διατομικές σχέσεις σχετίζονται θετικά)
Μορφές συμπεριφοράς εκπαιδευτικού
1) Αυταρχικό στυλ αγωγής: ο δάσκαλος τα ορίζει όλα με ακρίβεια, χαράσσει ένα μόνο δρόμο για την επίτευξη του σκοπού του, παίρνει όλες τις αποφάσεις, παρεμβαίνει με προσταγές, επιπλήξεις. Αποτελέσματα: επιτυγχάνει «παραγωγικότητα» μόνο με την παρουσία του όχι με ελεύθερη βούληση και δημιουργική εργασία των μαθητών.
2) Δημοκρατικό στυλ αγωγής: οι αποφάσεις λαμβάνονται από κοινού, ο εκπαιδευτικός συμπεριφέρεται ως ισότιμο μέλος της ομάδας, δίνει ερεθίσματα και προτροπές. Αποτελέσματα: αυξημένη πρωτοβουλία, δημιουργικότητα, κοινωνικότητα, σχέσεις εγκάρδιες και φιλικές
3) Laissez – faire στυλ αγωγής (ελευθεριάζον-παθητικά αδιάφορο): ο εκπαιδευτικός παρουσιάζει απλά το υλικό, χαρακτηρίζεται για την παθητικότητά του, δεν επηρεάζει καθόλου τις διαδικασίες μάθησης και εργασίας. Αποτελέσματα: απάθεια και αδιαφορία για την εργασία, επιθετικότητα στην ομάδα και τον εκπαιδευτικό.
Συμπεράσματα από έρευνα ύφους ηγεσίας των K. Lewin, R Lippit, R. White, 1938-1939, που σχετίζονται με τη δυναμική των ομάδων. Τα στυλ αγωγής ή ύφος ηγεσίας αναφέρονται αντίστοιχα ως μορφές συμπεριφοράς του δασκάλου κατά τη διεξαγωγή διδασκαλίας (Φράγκος: Επίκαιρα θέματα Παιδείας).

5. Θεωρία πολλαπλής νοημοσύνης του Η. Gardner
Τα οκτώ είδη νοημοσύνης είναι:
• Α. Λογικομαθηματική –Logical –mathematical
• Β. Γλωσσική- Linguistic
• Γ. Μουσική- Musical
• Δ. Χωρική – Spatial
• Ε. Κιναισθητική –Bodily-kinesthetic
• ΣΤ. Διαπροσωπική-Interpersonal
• Ζ. Ενδοπροσωπική- Intrapersonal
• Η. Νοημοσύνη που αφορά στο φυσικό περιβάλλον (natural intelligence)(H.Gardner , The unschooled mind 1991, Intelligence Reframed 1999)
· Οι 8 τύποι νοημοσύνης αντανακλούν τους διαφορετικούς τρόπους με τους οποίους το παιδί μπορεί να προσεγγίσει τη γνώση.
· Όλοι μπορούν να προσεγγίσουν τη γνώση και να κατανοήσουν τον κόσμο με αυτά τα είδη νοημοσύνης, αλλά κάποιοι τύποι νοημοσύνης είναι πιο ισχυροί σε ένα άτομο από ό,τι σε άλλο.
· Διαφορά υπάρχει και στον τρόπο που συνδυάζονται τα είδη νοημοσύνης σε κάθε άτομο.
· Τα είδη νοημοσύνης δε δείχνουν μόνο τις ικανότητες του ανθρώπου αλλά και τη μέθοδο με την οποία προτιμά να μαθαίνει, να αναπτύσσει τα δυνατά του σημεία και να εξελίσσει τα αδύνατα σημεία του .
· Αμφισβήτηση της έννοιας νοημοσύνης όπως προσδιορίζεται μονοσήμαντα και μετριέται με Δείκτη Νοημοσύνης (ΔΝ)
· Ο ακαδημαϊκός τομέας μάθησης είναι άρρηκτα συνδεδεμένος με τον συναισθηματικό.
· Σήμερα αναγνωρίζεται η συναισθηματική δομή της νόησης και των λειτουργιών της και η νοητική υποδομή των συναισθημάτων και αξιών.

6. Θεωρία Daniel Goleman για τη συναισθηματική νοημοσύνη
Η συναισθηματική νοημοσύνη, αναφέρεται στην ικανότητα του ατόμου να γνωρίζει και να ελέγχει τα συναισθήματά του και τις γνωστικές έξεις με τέτοιο τρόπο ώστε να διευκολύνει τις σκόπιμες ενέργειές του
· Χαρακτηριστικοί τομείς που εκφράζουν τις ικανότητες που αντιστοιχούν στη συναισθηματική νοημοσύνη του ατόμου είναι η αυτοεπίγνωση, η εξεύρεση κινήτρων για τον εαυτό μας, η ενσυναίσθηση, η αντιμετώπιση-διαχείριση των σχέσεων(Daniel Goleman, Η συναισθηματική νοημοσύνη, 1998)
HELLENIC THEATRE/DRAMA & EDUCATION NETWORK
www.TheatroEdu.gr - e-mail: theatro@TheatroEdu.gr
mPPact - educational material

Μήδειας..παρεπόμενα

Τελικά ο Βασίλιεφ κατάφερε να μετατοπίσει την παράσταση από τη σκηνή στην ...κερκίδα. Από αυτήν την άποψη ,άξιος ο μισθός του.Το είδαμε κι αυτό στην Πάτρα . Κατά παράταξη το Δ.Σ του ΔΗΠΕΘΕ και η δημοτική αρχή να χειροκροτούν την επίμαχη τρίγλωσση σκηνή της αγγελικής ρήσης,αρχής γενομένης από γραφικό ..που αποχώρησε από το θίασο γιατί δεν του δόθηκε ο ρόλος που ονειρευόταν.Το κόμπλεξ και η νεύρωση στην αποθέωσή τους. Όταν ένα έργο εισπράττει χειροκρότημα του στυλ"εμείς δε μοιάζουμε με τους κάφρους της Επιδαύρου , είμαστε υπερ..πολιτισμένοι και ειδήμονες",καταλαβαίνεις και το ποια μπορεί να είναι τα τρέχοντα και μελλοντικά καλλιτεχνικά κριτήρια των εν λόγω κυρίων. Είναι προς τιμήν των υπολοίπων θεατών που απομόνωσαν τους "εκστασιασμένους" κι αποστασιοποιήθηκαν από το συμβάν.Είναι επίσης απορίας άξιο πώς ένα έργο που υποτίθεται ότι έχει δουλευτεί τόσο πολύ ,παρουσιάζεται ανά τις πόλεις σε διάφορες χρονικές και σκηνοθετικές εκδοχές . Ποιο είναι άραγε το κριτήριο ? οι δυνητικές αντιδράσεις των θεατών? ένα παιχνίδι υποθέσεων με την αντοχή τους?Όσο για την κυρία Κονιόρδου θα μπορούσε να αποχωρήσει κάποια στιγμή αξιοπρεπώς κι όχι να παίζει τη δική της εκδοχή μέσα σε ένα αλλούτερο πλαίσιο. Τέλος από πότε παράσταση αρχαίας τραγωδίας θα πρέπει να απασχολεί μόνο τον εγκέφαλό μας θεωρώντας εντελώς αχρείαστη την οποιαδήποτε άλλη ψυχική συμμετοχή?

Καλό Φθινόπωρο..

σε όλους/ες ...και ιδιαιτέρως στο φίλο Γιώργο...ευχαριστώ για την όμορφη εικόνα

Η προσωποποίηση της αέναης πνευματικής αναζήτησης

Από τις 23-29 Αυγούστου 2008 στις Σπέτσες στο πλαίσιο της 7ης θεατρικής κατασκήνωσης του Δικτύου για το Θέατρο στην Εκπαίδευση ,35 άνθρωποι είχαμε την τύχη να βρεθούμε δίπλα στη σημαντικότερη εν ζωή προσωπικότητα στο χώρο του εκπαιδευτικού δράματος, δίπλα στη Dorothy Heathcote.
Ήταν μοναδική εμπειρία και μόνο το ότι βρισκόσουν πλάι της! Η ενέργεια που εξέπεμπε ήταν τόσο δυνατή,ώστε κατάφερνε το ακατόρθωτο ,να προσελκύει για ένα συνεχές τρίωρο τόσους ανθρώπους με μόνο εφόδιο την ακτινοβολία της. Αποτελούσε ένα ολοζώντανο παράδειγμα για το πού μπορεί να φτάσει η ανθρώπινη δημιουργικότητα ,για το πώς ξεπερνιούνται τα κοινά μέτρα, για το τι σημαίνει αφοσίωση στην υπόθεση της συνεχούς αναδημιουργίας του εαυτού και των άλλων.

Σε ευχαριστούμε από καρδιάς Dorothy !

Το οχληρό υποκείμενο

Ένα μικρό κουνούπι πέταξε για λίγο κι έπειτα στάθηκε στο γραφείο του πολιτευτή. Αναφορές, υπομνήματα, το αναμμένο laptop. Πολύ θα ήθελε να τα εξαφανίσει και να ρίξει ένα υπνάκο. Όμως το καθήκον τον καλούσε. Μια ματιά στην ώρα ,στο μισοάδειο φλιτζανάκι του εσπρέσσο και δάχτυλα στο πληκτρολόγιο.
Ήρθε η ώρα για δράση. Το κουνούπι πρόλαβε την κίνηση και βρέθηκε στο καταλληλότερο σημείο : ανάμεσα στα δάχτυλα την ώρα που ο πολιτευτής συνέγραφε τις λέξεις «ο καταλληλό..» στο φρεσκοανοιγμένο PDF του.
Ω, μοιραία στιγμή της σύμπτωσης των κινήσεων , των διαθέσεων, των λογισμών!.
Το στιγμιαίο τσίμπημα διέκοψε τη συγγραφή, ο καρπός μετεωρίστηκε και επανέκαμψε με άγριες διαθέσεις κατά του υποκειμένου της όχλησης που είχε ήδη καταφύγει στην ασφάλεια των πλευρικών τοιχωμάτων του γράμματος «α» του πληκτρολογίου
«Α, και να σ’ είχα στα χέρια μου!» συλλογίστηκε ο ανώνυμος blogger ενώ κατέθετε την οργισμένη γνώμη του για το βίο και την πολιτεία του πολιτευτή. Το ξεχείλισμα της πίκρας και της οργής έβρισκε επιτέλους την έκφρασή του . Άλλες δέκα κόκκινες αράδες προστέθηκαν στο πολύχρωμο σεντόνι της ιστοσελίδας που έβριθε πράσινων, κόκκινων, ροζ κι ενίοτε γαλάζιων και μαύρων σχολίων.
Το μάτι πιο γρήγορο από την κίνηση ανακάλυψε την κρύπτη , αλλά μετακινήθηκε αυτόματα στο φωτεινό στίγμα της οθόνης που του υποδείκνυε είσοδο ενός ακόμα σχολίου περί του ατόμου του στην ιστοσελίδα «αξιολόγηση βουλευτών».
«Α, και να σ’ είχα στα χέρια μου, υβριστή!»ανέκραξε με το δάχτυλο κοκαλωμένο στο αριστερό κλικ την ίδια στιγμή που το κουνούπι μετακινούνταν προς τα αναποφάσιστα δάχτυλα που κράδαιναν το ποντίκι διερωτώμενα για το μάταιο ή μη της υποβολής επόμενου σχολίου. Η απόφαση πάρθηκε αυτοστιγμεί .Τα δάχτυλα τεντώθηκαν, διέσχισαν τον αέρα , ενώθηκαν με εκείνα του άλλου χεριού παράγοντας ένα ηχηρό «κλαπ», ενόσω ο δράστης προσγειωνόταν στην οθόνη του υπολογιστή μετεωριζόμενος ανάμεσα στο «καταλληλό..» του PDF και τα «τέρατα και σημεία» του ανοιγμένου παράθυρου του κόκκινου σχολίου. Μια στιγμιαία αμηχανία κι έπειτα το χέρι καταπέλτης τιμώρησε άπαξ δια παντός το οχληρό υποκείμενο την παρουσία του οποίου υπενθύμιζε μόνο μια λεπτή κόκκινη γραμμή που υπογράμμιζε ενώνοντας τα «καταλληλοτέρατα και σημεία» και που δεν άργησε να σβήσει το επόμενο πρωινό το βιαστικό vetex της φιλιππινέζας του πολιτευτή.

Για τα Ουσιαστικά Προσόντα των Προοδευτικών Δασκάλων ώστε να Επιτελούν Καλύτερα το Έργο τους

Θα ήθελα να ξεκαθαρίσω ότι τα προσόντα για τα οποία θα μιλήσω, τα οποία θεωρώ απαραίτητα για τον προοδευτικό δάσκαλο, είναι προσόντα που αποκτώνται σταδιακά, μέσα από την καθημερινή πρακτική. Επιπλέον, αναπτύσσονται μέσα από την πρακτική, παράλληλα με την πολιτική απόφαση ότι ο ρόλος του εκπαιδευτικού είναι εξαιρετικής σημασίας. Έτσι, τα προσόντα για τα οποία θα μιλήσω δεν μπορούμε να τα έχουμε εκ γενετής ούτε μπορούν να μας δοθούν με διάταγμα ή ως δώρο. Επίσης, η σειρά με την οποία τα παρουσιάζω εδώ δεν αφορά την αξία τους. Είναι όλα εξίσου αναγκαία για μια προοδευτική εκπαιδευτική πράξη.Θα αρχίσω με την ταπεινοφροσύνη, χωρίς να υπονοείται με κανένα τρόπο η έλλειψη αυτοσεβασμού, η μοιρολατρία ή η δειλία. Αντίθετα, η ταπεινοφροσύνη προϋποθέτει θάρρος, αυτοπεποίθηση, αυτοσεβασμό και σεβασμό για τους άλλους.Η ταπεινοφροσύνη μας βοηθά να καταλάβουμε μια προφανή αλήθεια: κανείς δεν τα ξέρει όλα. Κανείς δεν τα αγνοεί όλα. Όλοι ξέρουμε κάτι. Όλοι αγνοούμε κάτι. Κάποιος χωρίς ταπεινοφροσύνη δεν μπορεί καν να ακούσει με σεβασμό εκείνους που θεωρεί πολύ κατώτερους του δικού του επιπέδου ικανοτήτων […]

Μια από τις ελλείψεις που μπορεί να έχει ο εκπαιδευτικός είναι η ανικανότητα να παίρνει αποφάσεις. Μια τέτοια αναποφασιστικότητα εκλαμβάνεται από τους μαθητές είτε ως ηθική αδυναμία είτε ως επαγγελματική ανικανότητα. Οι δημοκρατικοί εκπαιδευτικοί δεν πρέπει να ακυρώνουν τον εαυτό τους στο όνομα της δημοκρατικότητάς τους. Αντίθετα, μολονότι δεν μπορούν να πάρουν την αποκλειστική ευθύνη για τη ζωή των μαθητών τους, δεν πρέπει στο όνομα της δημοκρατίας να αποφύγουν την ευθύνη της λήψης αποφάσεων. Παράλληλα, δεν πρέπει να αυθαιρετούν στις αποφάσεις τους [...]

Μολονότι αναγνωρίζω ότι αυτές οι σκέψεις περί προσόντων είναι ανολοκλήρωτες, θα ήθελα επίσης να αναφέρω με συντομία τη χαρά της ζωής, που τη θεωρώ θεμελιώδη αρετή για τη δημοκρατική εκπαιδευτική πρακτική.Είτε είμαστε πρόθυμοι να ξεπεράσουμε παραλείψεις ή ασυνέπειες είτε όχι, με ταπεινοφροσύνη, με στοργική αγάπη, με θάρρος, ανοχή, ικανότητα, αποφασιστικότητα, υπομονή – ανυπομονησία και λεκτική φειδώ, συμβάλλουμε στη δημιουργία ενός ευτυχισμένου, χαρούμενου σχολείου. Εργαζόμαστε για ένα σχολείο – περιπέτεια, ένα σχολείο που πάει μπροστά, που δεν φοβάται να ριψοκινδυνεύει, που απορρίπτει τη στασιμότητα. Είναι ένα σχολείο που σκέφτεται, συμμετέχει, δημιουργεί, μιλά, αγαπά, φαντάζεται, αγκαλιάζει με πάθος και λέει ναι στη ζωή. Δεν είναι ένα σχολείο που σιωπά και παραιτείται.Πράγματι, ο εύκολος τρόπος να αντιμετωπίσουμε τα εμπόδια που ορθώνονται από την κυβερνητική περιφρόνηση και την αυθαιρεσία των αντιδημοκρατικών αρχών είναι η μοιρολατρική παραίτηση, στην οποία πολλοί από εμάς καταφεύγουμε.«Και τι μπορώ να κάνω; Είτε με αποκαλούν δάσκαλο είτε στοργική μητέρα, εγώ πάλι είμαι κακοπληρωμένος, αγνοημένος και παραμελημένος. Ας είναι, λοιπόν». Στην πραγματικότητα αυτή είναι η πιο βολική θέση, αλλά είναι και η θέση αυτού που παραιτείται από τον αγώνα, που παραιτείται από την ιστορία. Είναι η θέση εκείνων που αποκηρύσσουν τη σύγκρουση, η έλλειψη της οποίας υπονομεύει την αξιοπρέπεια της ζωής. Δεν μπορεί να υπάρξει ζωή ή ανθρώπινη ύπαρξη χωρίς αγώνα και σύγκρουση. Η σύγκρουση ενυπάρχει στη συνείδησή μας. Αν αρνηθούμε τη σύγκρουση παραβλέπουμε τις πιο θεμελιακές όψεις της φυσικής και της κοινωνικής μας εμπειρίας. Προσπαθώντας να αποφύγουμε τη σύγκρουση, συντηρούμε το στάτους κβο.

Δεν βλέπω, συνεπώς, άλλη εναλλακτική λύση για τους εκπαιδευτικούς από την ενότητα μέσα στην ποικιλομορφία των ενδιαφερόντων τους για να υπερασπίσουν τα δικαιώματά τους. Αυτά τα δικαιώματα περιλαμβάνουν το δικαίωμα της ελευθερίας στη διδασκαλία, το δικαίωμα να λένε τη γνώμη τους. Το δικαίωμα για καλύτερες συνθήκες στην άσκηση του παιδαγωγικού τους έργου, το δικαίωμα να παίρνουν πληρωμένες ετήσιες άδειες για επιμόρφωση, το δικαίωμα να είναι συγκροτημένοι. Το δικαίωμα να κρίνουν τις αρχές χωρίς το φόβο αντίποινων (που συνεπάγεται το καθήκον να κρίνουμε ειλικρινά). Το δικαίωμα στο καθήκον να είναι σοβαροί και σαφείς και να μην ψεύδονται για να επιβιώσουν.Πρέπει να αγωνιζόμαστε ώστε αυτά τα δικαιώματα όχι μόνο να αναγνωριστούν, αλλά και να γίνουν σεβαστά και να εφαρμοστούν. Κάποιες φορές μπορεί να χρειαστεί να αγωνιστούμε στο πλευρό των συνδικαλιστικών οργανώσεων κι άλλες φορές εναντίον τους, αν η ηγεσία τους είναι σεχταριστική, είτε είναι αριστερή είτε δεξιά. Άλλες φορές πάλι μπορεί να πρέπει να αγωνιστούμε ως προοδευτική διοίκηση ενάντια στην οργισμένη αντίδραση της συντήρησης, των προσηλωμένων στις παραδόσεις και εναντίον των νεοφιλελεύθερων που βλέπουν τον εαυτό τους ως το απαύγασμα της ιστορίας […]Οι προοδευτικοί εκπαιδευτικοί πρέπει να πείσουν τον εαυτό τους ότι δεν είναι μόνο δάσκαλοι – κάτι τέτοιο δεν ευσταθεί – δεν είναι μόνο ειδικοί της διδασκαλίας. Είμαστε πολιτικοί αγωνιστές, επειδή είμαστε δάσκαλοι. Η δουλειά μας δεν τελειώνει στη διδασκαλία των μαθηματικών, της γεωγραφίας, του συντακτικού, της ιστορίας. Η δουλειά μας είναι να διδάξουμε αυτά τα πράγματα με σοβαρότητα και επιδεξιότητα, αλλά και να συμμετέχουμε, να αφιερωθούμε στον αγώνα για να νικηθεί η κοινωνική αδικία.

[Αποσπάσματα από το βιβλίο του Paulo Freire «Δέκα Επιστολές προς εκείνους που τολμούν να διδάσκουν» εκδ. Επίκεντρο, Αθήνα, 2006]

Ω, τι ωραίες μέρες…!

Δεν έφτανε η ταλαιπωρία από τους σεισμούς, στους μαθητές των πολύπαθων νομών Αχαΐας και Ηλείας προστέθηκαν και τα «ευεργετικά» μέτρα του Υπουργείου Παιδείας. Κι ενώ το σοκ από το σεισμό της Κυριακής ,τις μετασεισμικές δονήσεις και την τρομολαγνεία των Μ.Μ.Ε καλά κρατεί ,έρχονται κατά ριπές τα δελτία τύπου (sic) και οι συμπληρωματικές ή διορθωτικές των προηγουμένων εγκύκλιοι του Υπουργείου Παιδείας να συμπληρώσουν το κατά τα άλλα σουρεαλιστικό σκηνικό.
Ουρές σεισμοπαθών στις τράπεζες σήμερα για τα επιδόματα της ταλαιπωρίας, ουρές και στα σχολεία από μαθητές που δεν ξέρουν σε τι, πώς και κυρίως γιατί διαγωνίζονται. Από κοντά και γονείς διαμαρτυρόμενοι για την ταλαιπωρία των παιδιών τους καθώς από μέρα σε μέρα η αίσθηση της αβεβαιότητας γύρω από το αν , πώς και σε τι θα διαγωνίζονταν την επόμενη μέρα αυξανόταν. Η σαφής και ξεκάθαρη τοποθέτηση που θα λάμβανε υπ όψη την αγωνία των μαθητών απουσίασε και υποκαταστάθηκε από το ξεροστάλιασμα μπρος στην τηλεόραση εν αναμονή της ανακοίνωσης της επόμενης μέρας. Υπήρξαν μαθητές που παρά τα όσα θλιβερά διαδραματίζονταν γύρω τους , «διάβαζαν» ταυτόχρονα Ιστορία, Γαλλικά και Θρησκευτικά (τρία σε ένα) γιατί ως το τέλος της μέρας δεν ήξεραν τι τους περίμενε την επομένη. Ένας πολτός ούτως ή άλλως η «ύλη» των εξετάσεων στη συνείδηση των μαθητών , απλώς σε αυτήν την περίπτωση λίγο πιο συμπυκνωμένος.
Η απόφαση του Υπουργείου Παιδείας ,συνεπικουρούμενη και από τη σχετική πρόταση του Περιφερειακού Διευθυντή Παιδείας Δυτικής Ελλάδας, για τη συνέχιση των εξετάσεων προφορικά φέρνει εκ νέου στην επιφάνεια αντιλήψεις ρητά διατυπωμένες ή υπονοούμενες που ταλανίζουν δεκαετίες τώρα το εκπαιδευτικό μας σύστημα.
Κεντρική αντίληψη βέβαια, το ότι όλα στο σχολείο κινούνται γύρω από τις εξετάσεις. Τι κι αν γίνονται αξιόλογες προσπάθειες από την πλευρά καθηγητών και μαθητών για μια περισσότερο βιωματική και δημιουργική προσέγγιση της γνώσης ,τι κι αν εκπονούνται εργασίες, τι κι αν δημιουργούνται αξιοπρόσεκτες σχολικές ιστοσελίδες ,τι κι αν ανεβαίνουν θεατρικές παραστάσεις, τι κι αν υλοποιούνται προγράμματα περιβαλλοντικής εκπαίδευσης, τι κι αν …όλα αυτά σε τελική ανάλυση δεν είναι παρά πάρεργα μπρος στο «θεμελιώδη παιδαγωγικά και μορφωτικά» ρόλο των εξετάσεων.
Αντίληψη δεύτερη : Η παραγωγή λόγου με γραπτή μορφή ισοδυναμεί με εξέταση. Ταυτίζεται δηλαδή στο ελληνικό σχολείο η γραπτή έκφραση της κριτικής σκέψης και της συλλογικής επεξεργασίας της με τη μηχανιστική ,ατομοκεντρική ,ανταγωνιστική γραπτή εξέταση. Το ότι η δεύτερη είναι η πλέον αποχυμωμένη εκδοχή της πρώτης, τουτέστιν το κακέκτυπό της, αποτελεί πλέον κοινό τόπο.
Αντίληψη τρίτη. Αν είναι να κρατήσουμε τα προσχήματα (τις εξετάσεις), ας θυσιάσουμε και μια δεύτερη έννοια :την προφορική επικοινωνία. Η βαθύτερη αναζήτηση και ανταλλαγή ιδεών και αισθημάτων γύρω από την ουσία του κόσμου και ημών των ιδίων (προφορική επικοινωνία) υποκαθίσταται στην προφορική εξέταση από την ερώτηση -απάντηση επί της διδακτέας ύλης. Όμως τα πράγματα δεν σταματούν εκεί. Μέσω της συγκεκριμένης απόφασης του Υπουργείου Παιδείας υπονοείται επιπλέον ότι η προφορική εξέταση θεωρείται μια πιο light εκδοχή της σοβαρής και ευυπόληπτης γραπτής. Χρησιμοποιείται σε ειδικές κατηγορίες μαθητών (δυσλεξικοί ) ή σε ειδικές περιστάσεις (μέρος των επαναληπτικών εξετάσεων του Σεπτεμβρίου) και αποτελεί πλέον σε ένα προβληματικό εκπαιδευτικό σύστημα κάτι σαν περίοδο εκπτώσεων ή «ευκαιριών».
Σε ακόμα μεγαλύτερες «εκπτώσεις» και πτώσεις του επιπέδου της εκπαίδευσης μάς καλεί με άλλα λόγια το Υπουργείο Παιδείας. Αρκεί ένα πεντάλεπτο εικονικής εξέτασης ανά τέσσερις μαθητές . Αρκεί να παριστάνουν εκείνοι πως απαντούν στις ρητορικές ερωτήσεις που θα θέσουμε εμείς για να τους «διευκολύνουμε». Για να τους διευκολύνουμε σε τι ; Στο να μαθητεύσουν στην υποκρισία και στον στρουθοκαμηλισμό πρωτίστως .Και στην αφωνία και στην αφασία επιπροσθέτως. Στο σκηνικό του παραλόγου ας προσθέσουμε τους μαθητές που θα περιμένουν τη ‘σειρά’ τους στο προαύλιο «για λόγους ασφαλείας» , το «ετοιμοπόλεμο» σώμα των καθηγητών που ως άλλο απόσπασμα της ΕΜΑΚ θα τους συνοδεύει σε κάθε τους βήμα και τον «απαραίτητο» ψυχολόγο της εγκυκλίου του Υπουργείου ,η παρουσία του οποίου, όπως όλοι γνωρίζουμε ,θα περιοριστεί στη χαρτούρα των εισερχομένων.
Αφού λοιπόν μας επιβάλλεται προφορική εξέταση ,ας βρούμε το θάρρος να την μετατρέψουμε σε προφορική επικοινωνία κι ας ανακράξουμε σύσσωμοι δάσκαλοι και μαθητές ως άλλοι ήρωες του Samuel Beckett ,κάτι απόλυτα αυθεντικό κι αντιπροσωπευτικό των ημερών που ζούμε : “Ω, τι ωραίες μέρες…!”

Άνοιξη

CHANGE THE WORLD

Τέλος Καρναβαλιού και μια βροχή ξεπλένει αλύπητα τα πάντα. Το μακιγιάζ της τελευταίας στιγμής , τη διάθεση να "ξεφαντώσουμε εδώ που ήρθαμε", το "πρώην "μεταλλιζέ καρναβαλικό κοστούμι. Αν μπορούσαμε .. πριν καταφύγουμε για σφηνάκια στη διπλανή καφετέρια να σταθούμε για λίγο ..να βραχούμε ως το κόκκαλο κοιτώντας σταθερά τον ουρανό...

Για αρχή μια εικόνα ...χωρίς σχόλια

Καλημέρα

Ώρα 1.39 στις 9 Μαρτίου 2008 , εγεννήθη ιστολόγιο. Εντελώς ερασιτεχνικά , με αβέβαια βήματα, μετά φόβου και (αμφιβόλου) πίστεως ότι δεν θα προστεθεί άλλη μία οχληρή κι ανούσια φωνή μέσα στις αμέτρητες του Διαδικτύου. Καλό μου ταξίδι λοιπόν!